1926 Van Slichtenhorststraat Galgenveld
De Piushove is gebouwd in 1926 als een convict: een huis voor priesters en priesterstudenten. Hier kregen ze volledig pension. Daarbij golden de kloosterregels hier niet: het betrof seculiere priesters en -studenten (De Gelderlander 31/12/1926), oftewel: ze waren niet gebonden aan een klooster.
Wel waren er in ieder geval na de oorlog vaste tijden voor gebed, stilte en maaltijden; het is aannemelijk dat deze ook vóór de oorlog hebben gegolden.
Het convict is gebouwd in opdracht van de Nederlandse bisschoppen, waarbij professor van Welie was gevraagd voor de bouw te zorgen. De oprichting was mede mogelijk door een schenking van paus Pius XI van 50.000 gulden. Het gebouw is dan ook naar hem vernoemd.
Professor Van Welie
Van Welie zal na de bouw aantreden als rector en dat nog jarenlang blijven. In 1937 viert hij zijn 25-jarig priesterfeest (De Gelderlander 1/6/1937 met foto van van Welie). En in 1952 viert hij zijn 40-jarig priesterfeest. Hij is dan de enige hoogleraar die sinds de oprichting van de R.K. Universiteit aldaar werkzaam is. Bij de receptie krijgt hij felicitaties van bekenden die hij heeft opgedaan “… in de vele jaren waarin deze Brabantse priester, zonder ooit Nijmegenaar te worden, in onze stad verblijft”. (De Gelderlander 3/6/1952)
De capaciteit is berekend op 23 a 25 studenten. De kapel zal voorlopig 5 altaren bevatten, welke later waarschijnlijk naar 8 vergroot zal worden. “Het groote belang van deze stichting, die prof. van Welie aan de Msb. verzocht in die liefdadigheid, maar vooral ook in het gebed van Nederland’s Katholieken aan te bevelen, valt te meer in het oog, wanneer wij weten, dat de theologische faculteit te Nijmegen slechts een klein aantal studenten telt, dat bij het einde van den loopenden cursus tot een uiterst gering cijfer inkrimpt, zoodat een toevloed van nieuwe theologische studenten noodzakelijk is, wil de faculteit niet gaan afsterven.” (Dagblad van Noord-Brabant, 17-5-1926; zij noemt overigens dat de degenen die de wetenschappelijke opleiding opvolgen “toch tegelijk priester en kloosterling blijven”) Bij aanvang zal waarschijnlijk een tiental studenten het convict gaan betrekken (De Gelderlander 11/9/1926).
Dochters van Maria en Jozef
De “Dochters van Maria en Jozef” zullen de huishouding op zich nemen. Hun woning is daarbij achter het convict gebouwd. Hierin wonen tot 1946 ook de zusters die lesgeven op de B.L.O. school in de Timorstraat. Op 2-10-1950 vertrekken de zusters.
Architect J.J. van Halteren
Het pand is ontworpen door architect J.J. van Halteren. De aanbesteding is op 27-10-1925. Daarbij is J. Hofman en C.H.M. Arts uit Nijmegen de laagste inschrijver met f 152.400, waarmee zij de opdracht tot de bouw verkrijgen (De Gelderlander 30/10/1925)
Johannes Joseph Maria van Halteren (Amsterdam, 14 april 1893 – Den Bosch, 16 maart 1973) was een Nederlands architect. Zijn vader was Jan van Halteren, een aannemer en zijn moeder Maria Otto.
Opleiding
Hij volgde zijn opleiding aan de Industrieschool in Amsterdam en daarnaast kreeg hij privé-les en volgde hij de opleiding aan de Haagssche Teekencursus voor de acte M.O. tekenen, die hij in 1920 verkreeg. Daarna ging hij onder andere werken bij de architecten Jan Stuyt, Jos. Cuypers, en P. J. Bekkers in Amsterdam. Ook was hij enige tijd werkzaam bij de Rijksdienst, afdeling Rijksgebouwen.
Vestiging in Den Bosch
In 1919 vestigde hij zich als architect te ’s-Gravenhage. Daarna associeerde hij zich in 1920 met architect W. van Aalst in ’s-Hertogenbosch. In 1925 werd deze associatie weer verbroken; het ontwerp van de Piushove is nog uit de tijd van zijn associatie…
Monumenten van van Halteren
Hij heeft verschillende grote gebouwen ontworpen, waaronder kerken, ziekenhuizen, verzorgingshuizen, onderwijsinstellingen en landhuizen. Hij was vooral actief in Noord-Brabant en Gelderland. Een aantal gebouwen zijn Rijksmonument:
- 1927-1928 Internaat Sint Vincentius en kapel, Schoorstraat 2 a en 4 Udenhout; in de toelichting wordt hij “, de huisarchitect van de zusters van de Choorstraat” genoemd https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/521138
https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/521139
- 1928 landhuis ‘Wilgewinde’, Groenstraat 28 Udenhout https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/521237
- 1938 R.K. kerk, Kloosterstraat Uden https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/512968
- 1939 Kapel, Deken van Miertstraat 8 Veghel https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/521264
- 1939-1940 R.K. kerk en pastorie, St. Walburgkerkpad 1 en 3 Tiel https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/520655
https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/520656
In Nijmegen ontwierp hij in 1972 ook de kapel voor Huize Sint Anna (Groesbeekseweg 327)
Oorlog
In 1942 is het gebouw gevorderd door de Duitse Wehrmacht.
Na de bevrijding dient het pand in ieder geval een tijd als onderkomen voor de Staf Grensvak B van het Korps Grensbewaking. Deze zal rond augustus 1946 worden verplaatst naar de Sterreschansweg 81 (De Gelderlander 21/8/1946).
Na de oorlog
In de periode kort na oorlog waren er nog meer dan 50 bewoners. In de jaren 60 daalde het aantal priester-studenten snel en daarop werd het Pius-Convent in 1970 gesloten.
Verzorgingshuis bejaarde geestelijken
Daarop koopt de Heerlense Congregatie van de Kleine Zusters het pand en liet het verbouwen tot een verzorgingshuis voor bejaarde geestelijken.
2002 Zorggroep Zuid Gelderland
Vervolgens kocht woningcorporatie Talis het pand in 2002. Ze liet het gedeeltelijk verbouwen en verhuurde het aan ZZG Zorggroep. Het had 32 onzelfstandige woonheden, waar dementerende ouderen woonden.
Het gebouw was echter niet langer toekomstbestendig: om mensen ook in de toekomst een prettige en verantwoorde woning te bieden zou er een grote verbouwing of nieuwbouw nodig zijn. Het lukte echter niet om de plannen dusdanig financieel rond te krijgen, dat sociale huisvesting mogelijk was.
Daarop realiseerde Talis in samenwerking met de ZZG Zorggroep de vorm van kleinschalige woonzorglocaties, de laatste bewoners vertrekken in de lente van 2016. Daarbij besluit Talis het pand te verkopen: het gebouw paste in haar vorm niet meer bij de kerntaak van Talis.
2016 Claver Real Estate
In 2016 koopt Claver Real Estate het pand aan. Daarna wordt het om leegstand te voorkomen anti-kraak verhuurd.
Daarbij heeft ze plannen om het gebouw te verbouwen naar grotendeels oorspronkelijke staat en daarnaast aan de achterkant een uitbouw te plaatsen. Het moet dan plaats bieden aan 44 zelfstandige, zogenaamde “beschut-wonen” huurappartementen. Daarbij moeten er gemeenschappelijke functies als een atrium en een tuin komen. Ook krijgt het een ondergrondse parkeerkelder voor minimaal 22 parkeerplaatsen.
Claver ziet echter af van de daadwerkelijke ontwikkeling, vanwege nieuwe regelgeving over de maximale huurprijzen in de vrije sector.
Own Projects https://own-projects.nl/projecten/piushove-nijmegen/ noemt “het gewijzigde bestemmingsplan” als reden tot verkoop. Er is inderdaad sprake van een gewijzigd bestemmingsplan, welke echter in … door de gemeente is goedgekeurd…
In ieder geval verkoopt ze in oktober 2024 aan BL Huisvesting B.V. uit Gemert voor 4,5 miljoen euro.
Oktober 2024: Joie de Vivre van BL Huisvesting
BL Huisvesting werkt het plan verder uit. Het project blijft deels hetzelfde: het verbouwen van het oorspronkelijke gebouw, rekening houdend met de historie. De oorspronkelijke kozijnenverdeling van rond 1930 wordt hersteld en ook de kapel blijft behouden. En ook hier wordt een uitbouw geplaatst. Ook nu komen er 44 appartementen: 28 in het hoofdgebouw en daarnaast 16 nieuw te bouwen appartementen. Met een gemeenschappelijk atrium en een gemeenschappelijke tuin. De appartementen zijn 50 tot 140 m². Daarnaast komt er een ondergrondse parkeerkelder.
De doelgroep lijkt echter een andere: 1- of 2 persoonshuishoudens van 50 jaar en ouder die luxe en comfort willen en tegelijkertijd houden van een historische locatie. En daarbij zowel stedelijkheid/levendigheid als rust willen. www.joiedevivrewonen.nl
De appartementen staan sinds 4 december te koop met een verkoopprijzen zijn vanaf €390.000 tot €950.000 Vrij Op Naam. Op het moment van schrijven door het AD (4-12-2024) is BL Huisvesting bezig om de vergunningen op orde te krijgen; de verwachting is dat deze in de herfst van 2026 zullen worden opgeleverd. https://www.ad.nl/nijmegen/wonen-in-klooster-piushove-nu-al-populair-kopers-staan-in-de-rij-voor-44-appartementen~a2f3c21a8/
BL Huisvesting
BL Huisvesting (Bas van de Laar Huisvesting) is een bekende naam op het gebied van het verbouwen van historisch erfgoed. Op haar site laat ze de voorbeelden van het Kasteel van Gemert zien en de verbouw het klooster Nazareth, eveneens in Gemert. https://www.blhuisvesting.nl/historisch-erfgoed/
Bijlage: Verslag over de Inwijding
Opening foto’s zijn te vinden in de De Gelderlander 18/9/1926
De Tijd schrijft over de inwijding:
Het Priesterconvict te Nijmegen. DE PLECHTIGE INWIJDING.
Heden werd het Pius-convict te Nijmegen, bestemd voor priester-studenten, die de R. K. Universiteit bezoeken, op plechtige wijze door Z.D. H. Mgr Arn F. Diepen, Bisschop van Den Bosch, namens het geheele Nederlandsche Episcopaat plechtig ingewijd.
Na de plechtige Inzegening en H. Mis, opgedragen door Z. D. H., hield de rector, prof. dr. F. van Welie een rede, waaraan wij het volgende ontleenen:
Rede prof. Van Welie.
Het is mij een voldoening des harten, een woord van dank te spreken tot hen, die medewerkten aan het totstandkomen van deze stichting en een verzoek aan dat dankwoord toe te voegen.
Op de eerste plaats moet ik hier dank brengen aan het Doorl. Episcopaat, hetwelk mij waardig keurde, om voor zulk een doel te werken; bijzonderen dank mag ik wel brengen aan U, Monseigneur, die zelfs tijdens Uwe ziekte onverzwakt werkdadige belangstelling hebt betoond voor deze stichting en die aanstonds bereid waart in te gaan op het verzoek van Z. D. H. den Aartsbisschop om het Pius–convict in te zegenen.
Dank ook moet ik brengen aan zoovele geestelijken, kloostergemeenten en leeken, die mild hebben bijgedragen voor deze stichting.
Doch, wanneer ik hen allen nogmaals hier openlijk recht hartelijk bedank, dan mag ik toch zeker niet nalaten met name te noemen ééne persoon, wier verdiensten tegenover het Priester-convict toch niet onbekend kunnen blijven. Ik bedoel, Moeder Simplicia, hier tegenwoordig als Algemeene Overste der Dochters van Maria en Joseph. Aanvaard mijn dank, eerw. Moeder, en wanneer het U onaangenaam is deze woorden van lof te hooren, verdraag dan deze onaangenaamheid ten bate van het convict.
Vervolgens dankte spr. nog de uitvoerders van het groote werk.
„Dank voor allen – aldus spr. – die belangstelling toonden in dit werk met name voor u, die deze belangstelling toont, door hier tegenwoordig te zijn. Maar vóór allen moeten we dank brengen aan Z. H. Paus Pius XI. De financieele moeilijkheden schenen immers de stichting van een Priester-convict onmogelijk te maken, en tóén verraste ons Z. H. met een aanzienlijke gift, tóén sprak de Paus en het werk werd begonnen, alle nog bestaande moeilijkheden ten spijt. Gaarne stel ik daarom voor te zenden het volgende
Telegram aan Z.H. den Paus.
Saint Père Pie XI Palais du Vatican Rome.
Monseigneur Diepen Evêque de Boisleduc en Hollande inaugurant, au nom de1 I’Episcopat Néerlandais, Piusconvict pour Prêtres étudiants a I’Université de Nimègue exprime à Votre Sainteté profonde reconnaisance hommage filial et demande humblement avec Professeurs de I’Université et invites bénédiction apostilique pour prospérité Piusconvict.
„Maar als wij dank brengen aan de menschen, dan moeten we toch zeker onzen dank betuigen aan Hem, Die de kracht gaf al dat goede te willen en te volbrengen. U hebt dezen morgen, Monseigneur, den eenig waardigen dank aan God gebracht door het H. Misoffer en morgen wil ik dien dank herhalen, door eveneens in de kapel van dit huis God den Zoon als een offer van dankbaarheid aan God den Vader op te dragen.
„Aan dit dankwoord wil ik een verzoek toevoegen, n.l. dat Gij allen wilt bidden, opdat God Zijn rijksten zegen over dit huis doe nederdalen. Ik heb het vaste vertrouwen, dat dit gebed, wanneer het met volharding gestort wordt, zal verhoord worden, want, als ik vraag, dat Gij wilt bidden voor dit huis, bedoel ik niet op de eerste plaats de tijdelijke belangen, met name oplossing van de financieele moeilijkheden, waarin dit huis nog altijd verkeert, maar dan heb ik vooral, ja, ik zou zeggen vandaag alléén op het oog de geestelijke belangen van deze stichting, n.l. dat de priesters, die dit huis bewonen, meer en meer mogen bevestigd worden in hunne priesterlijke deugd. En speciaal mag ik dit wel verwachten van hen, die dit huis in de naaste toekomst zullen bewonen: bidt voor elkander en bidt voor mij.
En opdat ons aller gebed des te zekerder verhoord worde, wil ik nog voorstellen om daarmede te eindigen: bidden we tot God, door de voorspraak van Maria.”
De inrichting van het convict.
Het convict, gelegen aan de Van Slichtenhorststraat, in de schaduw van de St Antoniuskerk aan den Groesbeekschen weg, maakt den indruk van eenvoud en soberheid.
In strakke lijn opgetrokken zonder eenige overdaad aan siertooi, met geheel symmetrischen gevel, getuigt het geheele gebouw van rust en past het harmonisch in de deftige omgeving van het stemmige Sumatraplein.
De bouw is zoodanig uitgevoerd, dat het klooster der eerw. Zusters Dochters van Maria en Jozef, wier moederhuis in de Choorstraat tegenover de St. Jan te ‘s Bosch gevestigd is en die de zorgen voor de bewoners van het gesticht dragen, gezet is achter in den tuin en aansluit bij het convict.
Alle kamers, zit-slaapkamers of zit- en slaapkamers en bestemd voor de priesterstudenten, zijn alle gelijkvloers of op de eerste verdieping, zooveel mogelijk ontworpen aan de straatzijde.
De drie-en-twintig kamers voor de priesterstudenten liggen in beide vleugels van het gebouw, terwijl in den linkervleugel, ais afgescheiden van het overige deel van het convict, de zit-, studeer- en slaapkamer, benevens ontvangstzaal van den zeereerw. heer rector, prof dr. F. R. van Welie is ontworpen, tegelijk ligt deze rectorswoning aan den ingang, welke leidt tot het klooster der eerw. zusters. Langs den hoofdingang, even sober als de vestibule, komt men terstond in de lange hoofdgang, waaraan de verschillende kamers zijn geprojecteerd. Frissche, ruime vertrekken met centrale verwarming, electrisch licht, staan beschikbaar voor de priesterstudenten, voor wie het convict een eenvoudig ameublement beschikbaar stelt, door de studiegasten met eigen meubels aan te vullen.
Links van de gang ligt de groote eetzaal met de onmiddellijk daaraan grenzende conversatiezaal.
De eet- en recreatiezalen komen uit op den ruimen binnentuin.
Op de eerste verdieping liggen langs de straatzijden weer verschillende studeer-slaapkamers of studeer- en slaapkamers, welke laatste iets kleiner zijn dan de eerste.
Hier is ook de kapel, een intiem Godshuis van innige stemming, waarin de architect ook een wondere harmonie van kleur en constructie wist te bereiken.
In de betrekkelijk kleine kapelruimte zijn zes altaren geplaatst, waarvan een hoofdaltaar en vijf kleinere, allen in denzelfden stijl, en geplaatst in kleine spitsboog.
Voor de eerw. zusters is in dezelfde ruimte uitgevoerd een koorkapel, welke geheel vrij van af van het zusterhuis is te bereiken.
Op deze eerste verdieping zijn nog eenige gastenkamers voor den zeereerw. rector gebouwd, welke kamers zoo noodig ook disponibel gesteld kunnen worden voor oud-studenten, die het convict nog weer eens zouden willen bezoeken om oude vriendenbanden met de R. K. Universiteit weer te hernieuwen.
In het sousterrain zijn aangebracht de keuken, het waschhuis, de centrale verwarming en de provisiekelders.
Het convict kan aan drie-en-twintig priesterstudenten huisvesting verleenen en met het noodige aanpassingsvermogen zou men ook een dertigtal priesters in het huis kunnen opnemen.
Het geheel, zoo in- als uitwendig, maakt den rustigen soberen indruk van het ernstige studiehuis, waarin jonge priesterstudenten zich komen verdiepen in de theologische wetenschappen. _De opzet van het gebouw, modern, doelmatig en toch vooral sober, is van vrij strakke lijn en indrukwekkenden stijl. Het ontwerp is van den architect van Halteren, van het architectenbureau van Aalst te ’s Bosch, de uitvoerders zijn de Nijmeegsche aannemers de heeren Hofman en Arts, het schilderwerk werd uitgevoerd door den heer Willemse, de electrische aanleg door de firma Beukerink, alle in Nijmegen. De centrale verwarming is van de firma Felix Uit Amsterdam.”
(De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad, 16-9-1926)
(Overige) Bronnen en verder lezen
https://www.abccapital.nl/referentie/piushove-nijmegen/
https://own-projects.nl/projecten/piushove-nijmegen/
https://claverrealestate.nl/piushove/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Johannes_van_Halteren
https://www.gelderlander.nl/overig/talis-verkoopt-piushove-aan-claver-real-estate~ad86838d/
Wonen in Nijmegen 