Johannes Zwanikken, architect

Het bekendste werk van architect Johannes (Jos) Zwanikken is waarschijnlijk zijn ontwerp van de Christus Koning kerk. Veel gevonden ontwerpen betreffen katholieke instellingen, waaronder scholen. Daarnaast zijn er de nodige winkelverbouwingen gevonden.

Johan of Johannes Jacobus Gerardus Zwanikken

(1-10-1891 Nijmegen -27-9-1957 Nijmegen)

Zijn vader is Cornelis Wilhelmus Zwanikken (4-6-1857 Amsterdam – 16-12-1908 Nijmegen) en zijn moeder is Bertha Josefina Maria Triebels (12-10-1860). Cornelis komt in het Bevolkingsregister 1900 voor als “hoofd eener school”. Het aanvankelijke adres Nieuwe Markt 28 is vervangen door v. Slichtenhorststraat 26. In hetzelfde Bevolkingsregister 1900 staat Johannes als Bouwkundig Teekenaar (O). Een aantal zussen zijn onderwijzeressen.

Op 26-4-1920 schrijft Zwanikken zich in bij de gemeente Oss. Hij is dan “Directeur Ambachtschool”. Op 31-10-1922 vertrekt hij weer naar Nijmegen. Dan is hij op 7-8-1922 inmiddels wel getrouwd met Josephine Dederika Maria Wilhelmina Cassa.

Dat zal betekenen dat hij het eerste werk dat wij tegenkomen (De Floraliastraat in Oss) zal hebben ontwerpen als architect in Oss. Terwijl het Carmellyceum van Oss (en OLdenzaal) in Nijmegen ontworpen zullen zijn.

https://www.openarch.nl/rhl:0262c47b-ebbf-f822-5481-212a5e561146

https://studiezaal.nijmegen.nl/detail.php?id=2311667931

https://www.openarch.nl/bhi:faecc004-04d8-4cb7-aa8f-561f394345af

https://studiezaal.nijmegen.nl/detail.php?id=2284620645

https://www.geldersarchief.nl/bronnen/archieven?mizig=236&miadt=37&miaet=54&micode=0207A_17429&minr=51374769&miview=ldt

Woonhuis

1921/1922 Floraliastraat 2-34, 1-3, Molenstraat 123-145 Oss

In 1922 ontwierpen de architecten Ibes en Zwanikken de woningen aan de Florialiastraat. Op de foto die als bron dient, is tevens de Jozefkerk van de paters Carmelieten (Paterskerk) aan de Molenstraat te zien. Voor de bouw van deze woningen werd de middenstandsbouwvereniging Ons Voordeel speciaal opgericht.

Monumenten in Nederland. Noord-Brabant: “in beton uitgevoerde functionalistische vormen, maar tevens met hellende pannendaken”.

Een foto die tevens als bron heeft gediend is hier te vinden.

Carmelscholen Oss en Oldenzaal

1926,

Molenstraat 30, Oss

Lyceumstraat (adres van de kapel is Lyceumstraat 34), Oldenzaal

Zowel in Oss als in Oldenzaal was er al enige jaren een H.B.S. In 1926 ontwierp Zwanikken deze scholen. De scholen waren gesticht door Karmelieten. In Oss speelde Titus Brandsma daarbij een belangrijke rol. Het was tevens opvallend dat de stijl van deze scholen niet de neogotiek was. In deze stijl werden op dat moment (nog steeds) veel katholieke scholen en andere gebouwen ontworpen. Zwanikken had de scholen echter in een stijl die “modernistisch en expressionistisch is” ontworpen. Beide scholen hadden een kapel. In Oldenzaal bestond de bouw tevens uit een klooster.

De school in Oss ging in 1929 van start. Na de Tweede Wereldoorlog veranderde de naam van Carmelcollege in “Titus Brandsmalyceum”.

Bronnen

Klik om toegang te krijgen tot Complete_thesis.pdf

Toespraak Falco Thuis

Verbouwing winkelhuis A.J. Derks-Lijn

Hoek van Trieststraat/Stijn Buijsstraat (Van Trieststraat 21-23), 1929

“Verbouwing pand A.J. Derks-Lijn

Ondergaan verschillende winkes in de stad een verandering door ver- of bijbouw, dit kan ook geconstateerd worden bij sommige zaken, die in de omgeving hiervan liggen. Wanneer we onze schreden richten naar de van Trieststraat, ontdekken we daar een winkelpand, dat zeer zeker de aandacht trekt.

Op den hoek v. Trieststraat en Stijn Buijsstraat is reeds gedurende een twintigtal jaren de tapijten-, meubel- en linoleumzaak gevestigd van den heer A.J. Derks-Lijn en wie daar ‘den hoek omgaat’, zal meer dan eens een wijle voor de étalages getoefd en het daar uitgestald bewonderd hebben.

De heer Derks-Lijn, die met zijn tijd weet mede te gaan, zag zich genoodzaakt tot aankoop van het perceel, gelegen naast den winkel in de v. Trieststraat. Immers de bestaande ruimte was te beperkt eom het voorradige voldoende te etaleeren en ten verkoop aan te bieden. Door verbouwing van bovengenoemd perceel is men er thans in geslaagde een keurig winkelhuis te doen verrijzen, dat één geheel vormend met het reeds bestaande een pand is geworden met een gevelbreedt van 20 M.

In het nieuwgebouwde gedeelte, dat bestemd is voor den verkoop van meubelen, vindt men een ruime keuze degelijke ambeublementen enz.

Het reeds bestaande winkelpand heeft ook eenige inwendige veranderingen ondergaan; hierin zijn ondergebracht e afdeelingen tapijten, linomeums, enz.

Geven wij onzen indruk in ’t kort weer, dan kunnen wij wel zeggen, dat de heer Derks-Lijn eigenaar is van een modern winkelhuis, dat tevens een sieraad is van een modern winkelhuis, dat tevens een sieraad is voor de omgeving.

De architect, de heer Joh. Zwanikken, en de aannemers, de heeren v. Berkel en Zn., die deze verbouwing tot stand brachten, hebben hiermede alle eer ingelegd.

Vermelden wij nog dat het schilderwerk verricht werd door de firma C.J. Reijers en Zn., en de electrische verlichting uitgevoerd werd door den heer Th.P.L. Berens, beiden alhier.”(PGNC 18/3/1929)

Tevens voerde van Zwanikken een verbouwing in 1930 uit (check of deze is goedgekeurd )

Huidige toestand

Verbouwing Drogisterij Gebr. van Crimpen

1929 Molenstraat 52

Architect Joh. Zwanikken besteedt rond 15-6-1929 het “afbreken en opbouwen van het frond, Gebrs. v. Crimpen, Molenstraat no. 52 aan. C.H.M. Arts verkrijgt deze aanbesteding vanwege de laagste inschrijving (f28.040) De Gelderlander 15/6/1929.

Eind november is de verbouwing gereed. Het PGNC schrijft:

“Verbouwing bij de firma Gebr. van Crimpen

De drogisterij van de firma Gebr. van Crimpen in de Molenstraat was bij de meeste Nijmegenaren geen onbekende; deze oude Nijmeegsche zaak had daarbij een roep van degelijkheid.

Andere tijden brengen echter andere zeden; ook aan de inrichting van winkelzaken worden tegenwoordig andere eischen gesteld dan vroeger.

Vandaar dat de firma besloot haar pand een grondigen verbouwing te doen ondergaan. Deze is nu gereedgekomen en Woensdag opende de firma haar nieuwe zaak. Dat er veel verbeterd is, wel, dat springt al direct in het oog.

De ouderwetsche etalagekasten werden vervangen door vitrines, geheel in den modernen stijl, doorzichtig en veel kijkruimte biedend, waardoor een beter overzicht verkregen wordt. Vooral des avonds, bij overvloedigen verlichting, leveren de étalages van de nieuwe zaak een schitterenden aanblik op. De lichtbronnen zijn opgesteld boven de glazen zoldering- op zichzelf al een mooi stuk werk-, zoodat zich een diffuus licht door de étalages verspreidt.

Is dus het voor-aanzicht van den nieuwen winkel veel verbeterd en maakt dit een fraaien indruk, de winkelruimte zelf is veel en veel grooter geworden dan die vroeger was. Vóór de verbouwing reikten étalages en winkelruimte ongeveer even ver als thans alleen al de nieuwe vitrines diep zijn. De uitbreiding van de verkoopruimte werd verkregen door verschillende lokalen, die vroeger hiervoor niet benut werden en achter den winkel waren gelegen, bij den nieuwen winkel te trekken, die thans zeer veel ruimte biedt, waardoor heel wat koopers tegelijk geholpen kunnen worden.

Het binnenste van den winkel maakt met zijn tegelvloer, verlichte toonkasten en betimmering van goudvlam-berken een keurigen, frisschen indruk; het moet prettig zijn hier zijn inkoopen te doen.

Tegelijkertijd met deze winkel-uitbreiding vergrootte de firma ook haar verschillende afdeelingen, voegde er zelfs een geheel nieuwe, de foto-afdeeling aan toe, zoodat de foto-amateurs thans ook hiervoor bij de firma van Crimpen terecht kunnen. Tenslotte ondergingen de afdeelingen ziekenverplegings-artikelen en toilet-artikelen een speciale uitbreiding.

De firma van Crimpen heeft thans de beschikking over een modern, doelmatig ingericht winkelpand, waarin het bedrijf zich ten volle ontplooien kan.

De architect, de heer J.J.G. Zwanikken, legt met zijn werk alle eer in.

Aannemer was de fa. C. Arts, Sweersstraat, alhier.” (PGNC 29/11/1929)

Studiehuis P.P. Carmelieten

Doddendaal , 1930

“Studiehuis P.P. Carmelieten

Het vroegere St. Canisius-Ziekenhuis

De verbouwing van het voorlig St. Canisius-Ziekehhuis, door de Eerwaarde Paters Carmelieten indertijd aangekocht voor de inrichting van een studiehuis bij de R.K. Universiteit, is volgens ontwerp van architect, den heer Joh. Zwanikken te Nijmegen, bij onderhandsch aanbesteding opgedragen aan den aannemer, den heer Th. A. Wassing, te Nijmegen.

Van het oude ziekenhuis blijven de kapel, de afdeeling voor besmettelijke ziekten (St. Rochushuis), de kinderafdeeling en ten deele ook de beid aan de kapel grenzende vleugels der mannen- en vrouwenzalen bewaard, het hoofdgebouw wordt echter afgebroken.

Aansluitend aan de vleugels aan beide zijden der kapel wordt een carré gebouwd, met een vrij grooten binnenhof, waarop de cellen uitkomen. Om de cellen loopt geheel in het vierkant een kloostergang rond. De ingang wordt verlegd naar de Doddendaal.

Het ligt in de bedoeling, het Sint-Rochushuis te verhuren. Het open terrein aan de Houtstraat is verkocht.

Het nieuwe klooster bevat cellen voor 20 personen. Volgens de voorschriften der Orde wordt het nieuwe klooster toegewijd aan de H. Maagd Maria. Als bijzondere titel is gekozen, Maira, Zetel der Wijsheid.

Verwacht wordt, dat het klooster in de Meimaand  van het volgend jaar zal worden betrokken.” (De Gelderlander 4/10/1928).

Op 6 januari 1930 werd het klooster en studiehuis door mgr. Diepen plechtig gewijd. Het pand werd in 1944 verwoest

Modestoffen-Magazijn Covers en Co.

Molenstraat 54, 1930

“Modestoffen-Magazijn Covers en Co.

De Molenstraat is al door verrijkt met nieuwe, moderne winkelpuien.

Nijmegen vernieuwt zich in zijn hoofdstraten.

En de architecten kunnen hun technische capaciteiten, maar vooral hun smaak voor kleur en lijn ontwikkelend uiten.

Onze stadgenoot, de heer Joh. Zwanikken komt den laatsten tijd op den voorgrond en ontwierp nu ook een levendigen pui voor het modestoffen-magazijn der firma Covers en Co. aan de Molenstraat.

Een winkel moet opvallen, de étalages moeten overzichtelijk zijn.

De architect heeft dien eisch goed ingelost en heeft niet te veel geofferd aan de mode om gedrukte, te veel ineengedrongen vitrines voor de ingang te ontwerpen.

Nu liet hij een open, ruime hall uitvoeren met aan weerskanten niet te lage en juist breed gehouden expositieruimte, waarin vooral de fijne dessins der moderne modestoffen tot volle kleur en in volle ontplooiing kunnen komen.

De heeren Covers hebben daarvan deskundig gebruik gemaakt. Dat zal een ieder opvallen die de zwierige étalages bewondert. Binnen is de winkel hoog ruim gehouden en vooral licht. Door een lichtval- midden in den winkel- kan het daglicht ongehinderd binnenkomen en de geëxposeerde stoffen op haar voordeeligst en in natuurlijke tinten doen uitkomen.

De winkelaankleeding is eenvoudig maar ook artistiek, dank zij niet weinig het schilderwerk van Andries Koster, die de vakken in paars hield en de bovenwand in lichte tinten zette.

Op den achtergrond en ter zijde van den ingang zijn eenige artistiek loonkasten, uitgevoerd in gepoliteerd mahonie, geplaatst door de firma Stemker-Koster.

De kleuren-combinatie en de draperie der stoffen in deze binnenétalages flatteeren nog meer dezen modernen winkel, welke achter afgesloten wordt met een privé-kantoor der firmanten.

De aannemer, de heer Wassing, heeft het frissche bouwkundige ontwerp goed uitgevoerd. De firma Beukerink zorgde voor een doelmatig electrische verlichting.

De vloer van suberit, een kurkprocedé is een van moderne vinding, in den geest van kurkparket.

Het mode-magazijn van de firma Covers in een aanwinst voor onze ruimste winkelstraat, welke de Molenstraat is.”

De Gelderlander 19/4/1930

Raad van Arbeid

Keizer Karelplein

“Het nieuwe gebouw van den Raad van Arbeid

Reeds enkele weken is het nieuwe gebouw van den Raad van Arbeid aan het Keizer Karelplein in gebruik genomen. Een officieele, eenigszins feestelijke opening, moest wegens de tijdsomstandigheden achterwege blijven, doch dat nam toch niet weg, dat gistermidaag op uitnoodiging van den voorzitter, den heer mr. J.J.A. Bakker, een aantal leden van den Raad en verschillende persvertegenwoordigers bijeen waren gekomen tot een bezichtiging van het gebouw. Vooraf heeft mr. Bakker een uiteenzetting gegeven van de overwegingen, welke voorafgingen, eer tot aankoop van het voormalige hotel ‘Keizer Karel’ besloten werd, waarbij spr. o.m. gelegenheid vond er op te wijzen, dat geen der in Nijmegen bestaande gebouwen voor onderbrenging van den Raad van Arbeid in aanmerking kwam, óf wel doordat zij niet aan de eischen voldeden, óf wel doordat zij niet in handen waren te krijgen. Het stichten van een geheel nieuw gebouw zou bovendien meer kosten met zich mede gebracht hebben dan nu gevorderd werden- aan verschillende instellingen zijn immers gedeelten van het gebouw in huur gegeven- terwijl bovendien een nieuw gebouw zoover buiten de stad gebouwd had moeten worden, dat het publiek hiermede niet ware gediend geweest. Daartegenover voldoet juist het huidige gebouw aan twee principieele eischen: het is centraal gelegen, dit ten gerieve van het publiek, en het biedt uitstekende gelegenheid tot het aanbrengen van de verschilende diensten van den Raad van Arbeid. Nadat mr. Bakker nog hulde had gebracht aan den heer Zwanikken, den architect, voor de wijze waarop deze zijn taak heeft volbracht, bezichtigden de aanwezigen het gebouw, welks lokaliteiten, alsmede de inrichting daarvan, een degelijken, stemmigen indruk maken en waarin de Raad van Arbeid een keurige huisvesting vindt.

De Kosten.

Het gebouw is aangekocht voor f 115.000. De verbouwing, zoowel van het Leeszaal- als van het Raadsgedeelte, stond onder architectuur van den architect Joh. Zwanikke en werd uitgevoerd door den aannemer Th. A. Wassing, beiden te Nijmegen. Met het bijkomende werk heeft de verbouwing in totaal gekost f 52.244,59, zoodat de boekwaarde van het geheele complex komt op f  167.244,59.

Het Leeszaal-gedeelte, dat pl.m. een derde van het geheel inneemt, is geheel van het bestaande gebouw afgescheiden. Eerst nadat het voor de Leeszaal bestemde gedeelte was opgeleverd, kon aan de verbouwing van het Raadsgedeelte met volle kracht gewerkt worden. Sedert Maandag 11 Januari is het gebouw volledig in gebruik, doch gedurende twee maanden moesten er van binnen nog verschillende werkzaamheden plaats vinden.

Wat verhuurd werd.

In het Raadsgeelte van het gebouw zijn nog verhuurd: 1^e. aan de Vereeniging tot Bevordering van het Vreemdelingenverkeer ‘Nijmegen Vooruit’ 3 vertrekken in een geheel vrij gedeelte van het gebouw op den beganen grond; 2^e . ten behoeve van den houtvester van het Staatsboschbeheer 2 vertrekken op de 1^e etage; 3^e. ten dienste van den hoofdopziener der Domeinen eveneens 2 vertrekken op de 1^e etage; 4^e. het gebied van den Raad van Arbeid Nijmegen, de lokaliteit voor de administratie en het geneeskundig onderzoek noodig.

Het totaal der huren bedraagt pl.m. f 7000, die op basis 7% gekapitiliseerd opleveren f 100.000, zoodat het Raadsgebouw voor eigen dienstgebruik komt op ruim f 67.000. Hiervoor heeft de Raad de beschikking over tal van lokaliteiten, verspreid over sousterrain en 3 verdiepingen. Op de begane grond-verdieping vormt de groote hall voor het publiek een voorname entrée. Op de eerste etage zijn o.m. ondergebracht de Raadszaal, met smaakvolle meubileering, de bestuurskamer, de voorzitterskamer en de secretariskamer.

Vermelden wij nog, dat de vergaderingen van den Raad van Arbeid Nijmegen in de vervolge publiek zullen zijn.” (PGNC 19/3/1932)

Het gebouw werd in de Tweede Wereldoorlog verwoest.

Christus Koningskerk

1933, Dommer van Poldersveldtweg 269 (gesloopt, met uitzondering van de toren)

Christus-Koningkerk architect Zwanikken

Montessori- en Fröbelschool

Elzenstraat 2, 1934, Rijksmonument

In deze katholieke lagere school werd Montessori- en Fröbelonderwijs gegeven. Het schoolgebouw is ontworpen door architect Zwanikken uit 1933. Hij ontwierp tevens de Christus Koningkerk. Het gebouw had 5 klaslokalen. Op de begane grond waren er 2 Montessori-klassen. Op de verdieping zaten 3 Fröbelklassen en een speellokaal. De Zusters van het Allerheiligst Hart van Jezus (Zusters van Moerdijk) gaven hier tot 1958 les. Ze woonden daarbij op zolder.

Een schoolgebouw zoals je ze zelden meer ziet

De inleiding bij het artikel van Wijkkrant Nijmegen-Oost laat zien wat er bijzonder is aan dit gebouw: “Een schoolgebouw zoals je ze zelden meer ziet: helemaal aangepast aan het niveau van kinderen. De lage traptreden, de kinderleuning, de verlaagde vensterbanken, alles op de juiste hoogte. Een monument van de bouwkunst uit die tijd met de erkers en de vele bogen, de vele prachtige glas in loodramen, de pianonisjes en beeldennisjes, compleet met kandelaars in de lokalen”. Dit artikel is een interessant interview met de directeur van de op dat moment nieuwe openbare school in 1991.

Vervolg

Er zijn een aantal meldingen gevonden over het adres Elzenstraat 2 ten aanzien het gebruik in de loop der tijd:

• Maria Regina school RK school voor M.B.O (Intas) en B.B.O, foto januari 1982 (RAN – bekijk deze foto alleen al voor de glijbaan!)
• Vanaf september 1991: openbare school (Wijkkrant Nijmegen-Oost, juni 1991). Waarschijnlijk heet de school dan de Muze (Wijkkrant Nijmegen-Oost februari 1992)
• 2007: Montessori school [Montessori College] en door KION peuterzaal ’t Knuffeltje. Oorspronkelijk gebouwd als Kleuterschool de H. Engelbewaarder(foto RAN)

In de jaren ’90 is de school grondig verbouwd. Door het plaatsen van tussenwanden zijn er 9 grote lokalen en tevens enkele kleinere ruimtes, die als slaapruimte voor kinderen kunnen dienen. Tegenwoordig zit hier kinderopvang KION.

Bij de argumentatie voor toekenning als Rijksmonument: “Van architectuurhistorische en typologische waarde als voorbeeld van een onder stijlinvloed van de Nieuwe Haagse School ontworpen schoolgebouw, waarin oorspronkelijk de lesmethoden van Montessori en Frobel werden gevolgd die mede de ruimtelijke indeling bepaalden. De Nieuwe Haagse School kenmerkt zich onder meer door in hoogte en diepte van elkaar verspringende volumes en het gebruik van rode baksteen met een vaak terugliggende voeg. Deze baksteenarchitectuur werd vaak gecombineerd met in die tijd vernieuwende materialen waartoe ook de hier gebruikte stalen ramen behoren.” Daarnaast is het van stedenbouwkundige en cultuurhistorische waarde.

Opening

De Gelderlander schrijft op 2-5-1934 over de opening:

“Christus Koning Parochie

Inwijding nieuwe school.

Men schrijft ons nog uit Zuid-Oost-Nijmegen:

Zondag 29 April was er een plechtig feest in de parochie van de Christus-Koningkerk. Omstreeks vier uur werden de eerw. Zuster van ’t H. Hart van Jezus plechtig ingehaald door de parochianen. Hierbij waren tegenwoordig de algemeen overste en de eerw. Zuster Theresia, hoofd van het algemeen onderwijs der congregatie, en de overste met de zusters van de nieuwgebouwde Montessori- en Fröbelschool.

Op het kerkplein waren een 100-tal bruidjes opgesteld om de eerw. Zusters hartelijk te ontvangen. De Zusters werden afgehaald in een drietal auto’s en werden op het kerkplein welkom geheeten door den voorzitter van het college der collectanten den heer N.B.A. Peperzak. Door een tiental bruidjes werd na het aanbieden van bloemen een welkomstgroet gericht tot de Eerw. Zusters.

Gezamenlijk trokken daarna de bruidjes met de Zusters de kerk binnen, welke geheel gevuld was met parochianen en belangstellenden. Bij het binnentreden der kerk werd door e Schola Cantorum, welke onder leiding staat van de eminenten directeur, den heer Remi Schelstraete, een schitterend lied gezongen. Daarna werd door Pastoor v. Crimpen een welkomstwoord gericht tot de Zusters, dat alle aanwezigen trof. De pastoor sprak zijn wensch uit tot de ouders en verdere parochianen om allen samen te werken met de Zusters voor de opvoeding der jeugd.

Na het Lof werden de Zusters door de bruidjes uitgeleide gedaan naar de school. Door den zeereerw. heer Pastoor G. van Crimpen werd het schoolgebouw ingezegend. Na deze inzegening werden in het schoolgebouw door den voorzitter de Zusters gefeliciteerd met het in gebruik nemen van het schitterend schoolgebouw. De voorzitter der commissie sprak den wensch uit, dat de band, die hier in de parochie gesmeed is, blijvend zouden zijn. Een hartelijk woord van dank werd gebracht aan den heer J. Zwanikken, architect, als ontwerper van dit schitterend schoolgebouw.

Daarna werd de gelegenheid gegeven voor het bezichtigen der school. De belangstelling hiervoor was bijzonder groot.

Een woord van dank is op zijn plaats voor de dames, die haar krachten gegeven hebben als leidsters van de bruidjes, en ook de heeren collectanten met den weleerw. heer kapelaan v. Braken voor hun onvermoeiden ijver voor het goed geslaagde feest. Alle medewerkers verdienen dank.” (De Gelderlander 2/5/1934)

Bron

Rijksmonumentenregister

Hilckmann

Molenstraat No. 150,

“Oude firma opent nieuwe zaak.

Hilckmann bedrijfskleeding.

Weken lang is het pand aan de Molenstraat No. 150 achter een schutting schuil gegaan en menigeen, nieuwsgierig, zal zich hebben afgevraagd, wat hier toch wel voor veranderingen plaats grepen. Langer dan een dag behoeft deze nieuwsgierigheid thans echter niet meer te duren. Want morgen zal die hatelijke schutting verdwenen zijn. Dan opent ‘Hilckmann, de bedrijfsspecialist, hier zijn tweede zaak.

Er is hier in de afgeloopen weken heel wat veranderd. In de plaats van het ouderwetsche puitje is thans een modern, solide winkelpand verrezen, dat een sieraad is voor dit deel van de Molenstraat. Hilckmann, de oude Nijmeegsche zaak uit de Stikke Hezelstraat, wil door de opening van dit filiaal het publiek in staat stellen, op gemakkelijk te bereiken punten, zich te kunnen voorzien van kleeding, benoodigd in hun bedrijf of vak. Wij zagen dan ook een buitengewoon uitgebreide sorteering overalls, manchesterkleeding, witte jassen voor dokters, slagers, bakkers en ook voor dames, kantoorjassen, kortom voor ieder vak het juiste pak. Daarnaast een flinke sorteering gemaakte, tricot en wollen ondergoederen voor heeren, en ook een vlotte collectie heerenmode-artikelen en niet te vergeten een speciale afdeeling leeren motorbekleeding, als korte en lange jassen, rijbroeken, renvesten enz. Men neme hier overigens zelfs eens een kijkje om zich ervan te overtuigen, dat Hilckmanne een inderdaad geweldige sorteering heeft.

Zo thans vragen wij nog om de aandacht voor een bijzonderheid. Want het zal velen niet bekend zijn, dat bijna alle Hilckmann-artikelen niet alleen Nederlandsch, maar zuiver Nijmeegsch fabricaat zijn. In een eigen fabrieksafdeeling op ’t Heuveltje, achter de zaak aan de Hezelstraat, vervaardigt Hilckmann n.l. zijn eigen artikelen. Wij namen even een kijkje in deze afdeeling, waar rij aan rij de naaimachines als in gelid stonden opgesteld en dozijnen nijvere handen, geschoold en vaardig, de diverse kleedingstukken tot een solied geheel maakten. De nieuwste én snelste door electriciteit gedreven machines maken het hier mogelijk een uitstekend product tegen den laagst kostenden prijs te fabriceeren. Er werd ons dan ook op gewezen, dat de firma met behoud van goede qauliteit tegen de scherpste prijzen zal verkoopen. Door dit systeem vestigde de firma dan ook haar reputatie en daardoor ook is te verklaren, dat zij ondanks de minder goede tijdsomstandigheden aan een gezonde expansie uiting kon geven door de opening van een tweede zaak op de Molenstraat 150. De verbouwing van dit pand geschiedde door den architect den heer W.A. Seegers als aannemer en werd geleid door den architect, den heer Joh. Zwanikken. Tot slot kunnen wij hier niet nalaten de jongere generatie der firma Hilckmann, die reeds eenige jaren de leiding in handen heeft, met de opening van deze nieuwe zaak veel succes toe te wenschen.” (PGNC 26/10/1934)

Jeugdhuis “De Ark”

, 1937

“Officieele opening van twee jeugdhuizen

‘De Ark’ en het Sint Petrus Canisius Parochie-huis

Belangstelling van Kerkelijke Overheid en Regeering

Twee belangrijke gebeurtenissen in het openbare Katholieke leven Nijmegen- vooral van jong Nijmegen- zijn gisteren opgeteekend in het geschiedenisboek van onze stad.

In Oost-Nijmegen werd de Ark van de Jonge Wacht plechtig ingewijd door Z.H. Exc. Mgr. Arn. Diepen. In midden Nijmegen werd het St. Petrus Canisiushuis officieel gezegend en geopend.

Gistermiddag werd in Oost Nijmegen in de Christus Koning Parochie officieel ingewijd de Ark, het jeugdhuis van de Katholiek jeugdbeweging in Oost Nijmegen. Dit voorbeeldige jeugdhuis naar ontwerp van den architect Johan Zwaniken werd uitgevoerd onder auspiciën van het uitvoerend comité voor cultureele jeugd-werkloozen zorg en met subsidie van het Rijk en de gemeente.

Om 4 uur werd Mgr. Diepen door de Jonge Wachters van Christus Koning, die in strakke houding stonden opgesteld, met een welkomstlied ontvangen. De bazuinen beklemtoonden hun juichende vreugd om ‘de bisschop in ons midden’. In plechtige stoet deed Zijne Hoogw. Excellentie de intocht in de Kerk, om daar eerst een Pontificaal Lof te celebreeren. Z. Eerw. Heeren Pastoors G. van Crimpen en G. van der Heijden waren diaken en sub-diaken, geassisteerd door  Z.E. Heer Pastoor Schots ‘ad mitram’ en de WelEerw Heeren G. van Riel, N. de Leijer, C. Daamen en W. Roelofs als thuriferarius ‘ad baculum’en ciroferaril. De HoogEeerw. Heer Deken J. van Mulukom had alleen bij de ontvangst aanwezig kunnen zijn. De kerk was tot in de uiterste hoeken gevuld en de frissche jongsstemmen der scola luisterde de plechtigheid op. Na het lof trok een feestelijke stoet naar de Ark, waar duizenden de komst van den Bisschop verbeiden.” Hierna doet de krant verslag van de gegeven toespraken. (De Gelderlander 21/6/1937)

De toelichting van RAN bij de foto: “Jeugdhonk De Ark, aanvankelijk bestemd voor de Jonge Wacht van de Christus Koningkerk. Na de Tweede Wereldoorlog was het de thuisbasis voor de verkenners van de St. Tarcisiusgroep, die er ook hun verblijven hadden. Met o.a. de hopmannen Bakker en Arts. Boven aan de trap staat tussen de jongens kapelaan F.M.J. van Bakel, directeur van de R.K. Vereniging de Jonge Werkman. In 1971 is dit gebouw afgebrand.”

Firma W. Festen

Molenstraat, 1937

“Firma W. Festen

Tusschen de stramme gelederen van de vele winkelhuizen aan de Molenstraat is een jong ding tevoorschijn gekomen, dat in zijn soort een keurig, keurig type is van moderne winkelsfeer. Een gevel in geel bovenstuk met daaronder de ruime, forsch etalagekasten in zwaar brons, een interieur, glanzend van kleur en van lijnen.

De nieuwe zaak van de fa. W. Festen is een juweeltje van interieurkunst, dat in z’n soberheid en eenvoud fijnen smaak laat zien en – zij het op ander gebied- bij den kooper opwekt.

Hedenmiddag heeft de fa. Festen haar zaak geopend. Het betreft hier een nieuwe zaak in heeren-mode-artikelen, dit in de ruimste beteekenis van het woord mode: behalve hoeden, overhemden en handschoenen ook kamerjassen, zakdoeken, boorden, dassen, enz., terwijl binnenkort nog enkele andere artikelen als regenjassen enz. zullen worden toegevoegd. Al deze artikelen zijn in allerlei variëteiten aanwezig en geborgen in ruime wandkasten, die op zich zelf al prachtstukken zijn.

De winkel is licht van tint gehouden, terwijl het donkere hout van kasten en toonbanken, waarin tevens veel glas is verwerkt, fijn contrasteert. De pui is sober, maar met smaak ontworpen. Groen van ondergrond, waarboven het donkere brons.

Architect van het werk was de heer Joh. Zwanikken, aannemer was de Fa. Wassing.

De Molenstraat èn de winkelstand in dit drukke stadsdeel in het algemeen zijn er beter mee geworden! Hier is weer eens gedemonstreerd wat in soberheid, maar dan met smaak en gevoel, kan worden tot stand gebracht! We raden onze lezers aan, vanavond of anders morgenavond eens langs te loopen. In- en exterieur zijn de moeite van een kijkje waard, om nog niet eens te spreken over de artikelen zelf! Enfin, dat doen de etalages wel!” (De Gelderlander 12/11/1937)

R.K. Jongensschool Hees-Neerbosch

, 1946

“R.K. Jongensschool Hees-Neerbosch

officieel in gebruik genomen

De R.K. Jongensschool te Hees-Neerbosch heeft tijdens den oorlog zeer veel te verduren gehad. Tengevolge van het springen van de kanaalbrug werden plafonds en muren beschadigd, zoodat restauratie dringend noodig werd. Reeds de Z. Eerw. Heer Pastoor A.J.M. Daniels O.P. thans Pastoor te Tiel had opdrachten tot herstel en verbetering van het schoolgebouw gegeven. Zijn opvolger de Z. Eerw. Heer Pastoor L. Lemeer O.P. nam het plan over en bevordere op krachtige wijze de uitvoering. Donderdagmorgen had de officieele opening van ’t vernieuwde schoolgebouw plaats. Het resultaat van de verbouwing overtreft de stoutste verwachtingen.

Aan den architect den heer J. Zwanikken, aan de aannemers W.A. van de Water en het schildersbedrijf J. Heymans beide firma’s uit Hees-Neerbosch, werd voor hun werk hulde gebracht. Ouders en kinderen hadden ‘s morgens de H. Mis bijgewoond teneinde Gods zegen af te smeeken over den arbeid van de onderwijzers in het nieuwe schoolgebouw. Nadat de Z. Eerw. Heer Pastoor het gebouw had ingezegend, kwamen de genoodigden, de onderwijzers en de kinderen in de vestibule bijeen waar meerdere sprekers het woord voerden. De Z. Eerw. Heer Pastoor begroette het uur, waarop dit prachtige gebouw met zijn helder licht en frissche kleuren kon worden in gebruik genomen. Spr. bracht hulde aan de stimuleerende activiteit van het hoofd van de school den heer W. van der Velden. Nu de school, in tegenstelling met de vroegere gebouw frisch en smaakvol tot stand gekomen zal zij de opvoeding ten zeerste bevorderen.

De Inspecteur van het Onderwijs, de heer J.B. Stoopman sprak woorden gelukwensch en waardeering. Hij hoopte dat de vernieuwing van het onderwijs, afgestemd op het goede wat in het oude steekt, zooals deze hier wordt gedemonstreerd, een voorbeeld voor allen moge zijn. Een woord van gelukwensch sprak de inspecteur tot het schoolbestuur, tot het hoofd en het personeel voor de toewijding, waarmede aan het tot stand komen van dit alles is gewerkt.

Pater C. Terburg O.P. sprak de wensch uit dat ook de school in het woonwagenkamp binnenkort op een dergelijk peil zooals hier moge vernieuwd worden. Spr. bracht dank voor het begin dat met de vernieuwing is gemaakt.

 Wethouder Mr. C. ten Hagen sprak zijn vreugde er over uit dat dit een van de eerste scholen is, die zoo prachtig werd vernieuwd. De Wethouder merkte op dat er nog behoefte bestaat aan een gymnastiek-lokaal en aan uitbreiding, o.a. met een speeltuin. Dit alles heeft de belangstelling en de steun van de Gemeente.

Rector v.d. Berk, bisschoppelijk-dekenaal Inspecteur sprak een woord van gelukwensch. De heer Jos. van Haaren, hoofd van de Landbouwschool feliciteerde en zeide te hopen dat ook de Landbouwschool spoedig hersteld zou zijn.

De heer Remers sprak namens de R.K. Arbeidersbeweging; de heer J. Zwanikken dankte voor de goede samenwerking met het schoolbestuur en het hoofd der school; de voorzitter van den R.K. Boerenbond te Hees-Neerbosch de heer G.W. Moonen dankte vooral uit naam van de ouders voor het goede onderwijs.

Tenslotte feliciteerde een leerling en dankte het hoofd van de school de heer W. van der Velden het onderwijzend personeel voor zijn groote toewijding, vooral gedurende de oorlogsjaren. Een woorde van hulde sprak de heer van der Velden tot de Eerw. Zusters en den heer van Haaren voor de prettige samenwerking in den tijd dat het schoollokaal niet kon worden gebruikt.

Hierna bezichtigden de autoriteiten het gebouw.” (De Gelderlander 19/10/1946)

Kleuterdagverblijf Maria Christina

Eleonoraweg 5, 1949

Landhuis

1928

In 1928 is het pand gebouwd als landhuis met een schuur

Kleuterdagverblijf

Zwanikken verbouwt in 1949 het landhuis tot kinderdagverblijf.

“Kleuterdagverblijf

Het was vandaag en tevens feestelijke als een belangrijke dag voor de stichting Kleuterverblijf ‘Maria Christina’ aan de Eleonoraweg op de in wondermooie herfsttooi gestoken Kwakkenberg; het was de dag van de inzegeningen van het verblijf door de Hoogeerw. Heer Deken J.P.J. van Loon uit Beek.

In de kerk van de H. Landstichting werd vanmorgen 9 uur door pastoor Dr. Van Beek een stille H. Mis opgedragen voor het bestuur, personeel en een kleine schare genodigden. De officiële opening van het kleuterdagverblijf zal immers op een later tijdstip plaats vinden, wanneer ook de tuin en de speelwei volledig in orde zullen zijn gebracht.

Onder de H. Mis heeft de geestelijk adviseur, pater Arendse O.E.S.A. een predikatie gehouden waarinhij er o.m. op wees, dat in het kleuterdagverblijf de grote liefde van Christus voor de kinderen op zulk een treffende wijze wordt verwezenlijkt.

Na de H. Mis begaven allen zich naar het kleuterdagverblijf, waar een eenvoudig ontbijt werd gebruikt. In afwachting warden de aanwezigen op koffie onthaald en de gasten werden begroet.

Hieronder merkten wij op de pastoor van de H. Land-Stichting, Dr. Van Beek, de Deken van Nijmegen, de Hoogeerw. Heer C.J.N. van Dijck, die tevens lid van het bestuur is, de burgemeester van Groesbeek, Jhr. Van Grotenhuis, Dr. F.J.H. Wijnands, directeur van het consultatiebureau voor de t.b.c.-bestrijding, Dr. J.A.C. van Ewijk, directeur van de Geneeskundige- en Gezondheidsdienst, Dr. Van Seggelen namens ’t Roode Kruis, de burgemeester van Ubbergen, Mr. Sassen, architect Zwanikken en aannemer De Haas.

Na de eenvoudige inzegeningsplechtigheid sprak Deken van Loon enkele woorden. Hij prees de grote ijver van het stichtingsbestuur, dat gastvrijheid heeft gezocht buiten Nijmegen. Deze gastvrijheid wordt van harte aan dit liefdewerk verleend. Spr. hoopte, dat God de zojuist uitgesproken gebeden van de Kerk verhoren zal. Boven de dankbaarheid van de ouders en later misschien van de kinderen wenste spr., dat God de rijkste zegen zou schenken aan allen, die hier hun beste krachten geven voor het zieke en zwakke kind.

Hierna maakte het gezelschap een rondgang door het modern-ingerichte gebouw en iedereen was vol enthousiasme over de inrichting.” (De Gelderlander 14/11/1949)

Verbouwing 2007

In 2007 ontwerpt architect Paul van Hontem de verbouwing tot woonhuis. Het oorspronkelijke landhuis is gerenoveerd en daarbij in oude staat hersteld. Daarnaast is er een uitbouw aan het huis gevoeg. Deze uitbouw heeft een lessenaarsdak, gericht op het bos er achter.Bij het nieuwe gedeelte is glas en leistein toegepast, wat een sterk contrast met het bestaande gedeelte oplevert.

Bron (en tevens foto):

Bureau

Hilckmann

Plein 1944 8

MEEST RECENTE VERHALEN