Nutsschool architect Semmelink en Hofkamp

1889, Hertogplein

Nadat de school aan de Kaaskorversgas te klein geworden was, richtte de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen een school aan het Hertogplein op. In 1889 ging deze Nutsschool open. Hiervan waren Semmelink en Hofkamp de architecten. De school is rond 1968 gesloopt.

Bij de opening schrijft het PGNC onder andere:

“Nadat in het jaar 1816 ook hier ten stede een Departement van die Maatschappij was opgericht, hadden zijne leden weldra begrepen, dat de bedoelingen van den stichter niet konden verwezenlijkt worden, zonder verbeterd onderwijs, al het beste middel tot volksbeschaving en volksontwikkeling. Den 22en October 1821 werd de “Nutsschool” door den toenmaligen voorzitter van het Dep., dr. A. Moll, geopend in een lokaal in de Jodengas, hetwelk thans tot openbare verkoopingen dient. In de maand December 1823 werd de school verplaatst naar het lokaal, waar zij tot den dag van heden, dan ruim 65 jaren lang, gehuisvest was, in de Kaaskorversgas bij de Broerstraat. Jaren lang bleven de schoolgebouwen onveranderd en bleef het getal leerlingen op dezelfde hoogte, verdeeld over twee lokalen, die nog heden, schier in denzelfden staat, aanwezig zijn en waarvan nog menig Nijmegenaar de herinnering trouw bewaart.

Ten jare 1865 deed zich evenwel behoefte aan verandering en uitbreiding gevoelen. De onderwijzerswoning verdween en maakte plaats voor drie schoollokalen en eene gymnastiekzaal. Nu nam onder den hoofonderwijzer Japikse de school aanhoundend in bloei toe. De ontmanteling der vesting werkte mede om het aantal der leerlingen steeds te doen aangroeien, totdat de oprichting der aan de Rijkskweekschool voor onderwijzers verbonden leerschool, in dezen aanwas een zekeren stilstand bracht. Dit duurde evenwel niet lang. Weldra vermenigvuldigden de aanvragen om plaatsing zich zoozeer, dat e bestuurskamer, de koffiekamer en een bergkamer op de bovenverdieping in schoollokalen herschapen worden.

Thans drong zich aan het Bestuur en aan de leden van het Departement meer en meer de overtuiging op, dat een nieuw, naar de eischen des tijds ingericht schoolgebouw eene behoefte voor het Departement, ja voor onze stad mocht heeten. Na een enkelen misgreep slaagde men in het vinden van een geschikt terrein. De heeren Semmelink en Hofkamp namen de taak op zich om een plan te ontwerpen, dat aan alle eischen voldeed en dat, nu het verwezenlijkt voor onze oogen staat, den bouwmeesters zoowel wat praktische inrichting als wat sierlijkheid van vormen betreft grootelijks tot eer verstrekt. De nette, ruime lokalen, de luchtige gangen, de fraaie gymnastiekzaal en de inrichtingen tot luchtverversching en tot verwarming, volgens de wenken van deskundigen tot stand gebracht overeenkomstig de voorschriften der hygiëne, maken een allerbehagelijksten indruk. Zoo is hier voortgezet wat het voortgeslacht begon. “Zal ook deze school,” vroeg de spreker, “evenvele jaren als de vorige aan haar doel beantwoorden? Zal ook hier geslacht na geslacht zijne eerste opleiding en vorming ontvangen? Wie, die het zeggen zal? Maar laat ons ten minste tevreden zijn met de gedachte, dat wij iets voor het levend geslacht hebben gedaan en laat ons leven in het vertrouwen, dat, ook waar wij dwaalden, ons werk door hen, die na ons komen, nog beter zal worden voortgezet. Wij hebben, dat is zeker, eene daad verricht op op onzen tijd.”…” (PGNC 7/3/1889)