Swift Schoenenfabriek

Op 18 november 1940 opent Schoenfabriek Swift haar nieuwe fabriek aan de Muntweg.

Zie voor een mooi artikel over Swift en de Nijmeegse schoenindustrie”Opkomst en Neergang van Robinson en Swift, schoenfabrieken B.V. te Nijmegen, 1929 – 1980” van Henk Hendriks en een artikel over de stikkerij, beiden op Noviomagus.

Opening Swift aan de Muntweg

Bij de opening van de Swift schoenenfabriek aan de Muntweg in 1940 schrijft het PGNC:

“De Swift-schoenenfabriek in een nieuw gebouw

Veel belangstelling bij de officieele opening

Bedrijf, dat aan 500 man werk geeft

Gisteren heeft aan den Muntweg, in het gebouwencomplex van de Drija, de oficiele opening plaats gehad van het nieuwe gebouw van de N.V. Wotana-schoenfabriek, welke zooals men weet de bekende Swift-schoenen vervaardigt. Tal van autoriteiten waren tegenwoordig bij deze plechtigheid, welke een belangrijke mijlpaal beteekende in het bestaan van dit bedrijf, dat thans aan 500 Nijmeegsche ingezeetenen werk verscaft en onder energieke en bekwame leiding van de heeren F. Biessels en H. Otten tot een der grootste schoenfabrieken van Nederland geworden is.

De fabriek werd in het klein opgericht onder directie van den heer H. Otten met tien werklieden en is nu binnen een kleine menschenleeftijd na de associatie met den heer F.H. Biessels gegroeid tot de groote fabriek van de voormalige Drija.

Onder hen, die de officieele opening bijwoonden merkten wij op den burgemeester, den heer H.A. Steinweg, den wethouder van sociale zaken, den heer G.A. Kalwij, den voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor “Het Land van Maas en Waal”, de heer ir. Th. Rosskopf en leiders uit groote bedrijven van den lederhandel en schoenhandel enz. De heer J. Hillenaar, een van de hoofdvertegenwoordigers der fabriek, had de leiding van het openingsfeest.

De bedrijfsleider aan het woord

Allereerst werd het woord gevoerd door den bedrijfsleider den heer H. Otten, die zich gedrongen gevoelde om nu men op het punt stond deze mooie fabriek officieel in gebruik te nemen met eenige woorden uiting te geven aan zijn oprechte gevoelens van bewondering en waardeering.

Ik sta hier, aldus spr., te midden van, wat ik het levenswerk der directie zou willen noemen; te midden van een prachtig bedrijf, dat met ontembare energie en ondernemingsgeest, in een luttel aantal jaren is opgebouwd. Het is gegroeid van niets tot een fabriek, die een sieraad in de Nederlandsche schoenindustrie mag worden genoemd. De fabriek is gegroeid in ene tijd, dat het bedrijfsleven en niet het minst de schoenindustrie in Nederland, gebukt ging onder depressie en algeemene achteruitgang. Maar men overwon moeilijkheden die schier onoverwinnelijk schenen. Dikwijls hebben wij haar onverzettelijke wil en ontembare werklust mogen bewonderen, naast gezond doorzicht en organisatievermogen. Veel en hard hebben de eerste in de afgeloopen jaren gewerkt, dikwijls tot diep in den nacht. In het zweet des aanschijns is dat werk voltooid. Spr. sprak ook waardeering uit tot Mevr. Biessels en Mevr. Otten, die ter wille van de fabriek vele huiselijke genoegens hebben opgeofferd.

Na deze toespraak boden twee meisjes uit de fabriek aan de dames bloemen aan.

Herinneringsgeschenk van het personeel

Vervolgens sprak de heer Frans Remers als oudste fabrieksarbeider in het Wotana-Swift bedrijf. Op grond van heel de ontwikkelingsgeschiedenis van het bedrijf kon spr. zonder voorbehoud de verzekering geven, dat het voltallig personeel als één man achter deze directie staat. En wel met een gevoel van groote bewondering voor de energieke leiding en met een geest van oprechte dankbaarheid voor de steeds zoo aangename verhouding tusschen directie en personeel. Door sociale omstandigheden en goede arbeidsvoorwaarden werd een steeds hechtere band gelegd tusschen directie en personeel. Als herinneringsgeschenk van het personeel bood spr. vervolgens aan de inrichting van het privé-kantoor der directie, met uitzondering van de bureaux.

Namens de Swift-Harmonie voerde de voorzitter, de heer Jansen het woord, onder aanbieding van een bloemenmand.

Namens het adminstratief personeel sprak de bedrijfsleider, de heer Meulser, namens de kantoordames mej. Jacobs. De heer Sitters uitte namens de vertegenwoordigers woorden van groote waardering jegens de directie.

Dankwoord van den heer H. Otten

De oudste directeur, de heer H. Otten, voerde hierna het woord. Spreker dankte de autoriteiten, van wie hij bij name noemde: de burgemeester, de heer J.A.H. Steinweg, wethouder E.G. Kalwij en ir. Th. Rosskopf, voorzitter van de Kamer van Koophandel voor hun aanwezigheid. Spreker zeide, dat hem een gevoel van dankbaarheid, vooral jegens God, doorstroomt, nu hij de fabriek in werking kan stellen. Erkentelijkheid betuigde spreker jegens de commissarissen, de heeren Jansen en van Heijningen en jegens zijn mede-directeur, den heer Biessels voor de krachtige medewerking. Zich tot het personeel richtend, zeide spreker er van overtuigd te zijn, dat hij steeds op de menschen kan rekenen. Het verheugt spreker bovenal, dat zijn 80-jarige vader dezen dag mag meemaken.

Van plicht en plichtsbetrachting sprekende, komen als vanzelf de dagen rond den 9en Mei voor sprekers geest. Velen van u, aldus spreker, hebben toen in de loopgraven en kazematten een anderen grooten plicht vervuld, met niet minder dan het eigen leven als inzet. Gelukkig hebben wij uit onze rijen geen dooden te betreuren, ofschoon er onder u toch ernstig gewond zijn geweest. Het is mij een behoefte, om al diegenen onder u, die in die bange dagen hun grooten plicht voor het vaderland vervulden, hier apart hulde te brengen.

Spreker dankte alle sprekers van den middag. Het vorstelijk cadeau, dat het personeel geschonken heet, aanvaardt de directie met grooten dank. Uit deze geste spreekt een groote saamhorigheid.

Al moesten onder de huidige omstandigheden feestelijkheden achterwege blijven, toch wil de directie het personeel een stoffelijk bewijs van waardeering niet onthouden. Daarom wordt, bij wijze van gratificatie, een extra weekloon van 48 uitbetaald. Om de Swift-harmonie straks wellicht in mooie uniformen over de straat te zien marcheeren, als de punten zijn afgeschaft, stelt de directie f200,- beschikbaar voor het uniformfonds.

Spreker dankte tenslotte de afnemers ook namens de technische staf, voor de vele nuttige wenken, welke zij in het verleden gaven en verklaarde daarna het bedrijf geopend.

De receptie

De hierna volgende receptie was zeer druk bezocht. Als eerste voerde de burgemeester de heer J.A.H. Steinweg het woord. Spr. zeide, dat dit bedrijf van groote beteekenis is voor de stad, omdat vele menschen er een broodwinning vinden. Spr. uitte de beste wenschen voor de toekomst.

Ir. Th. Rosskopf, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken, Land van Maas en Waal, herinnerde er aan hoe langzamerhand zich in Nijmegen, in navolging van de Langstraat, een belangrijke schoenindustrie heeft gevormd. Dit is ook van groote beteekenis voor de K.v.K. en F. welke daarom ook niet achteraf wil en kan blijven om hier waardeerende belangstelling te toonen.

Het bedrijf werd heel eenvoudig opgezet en met bijzondere toewijding en moed uitgebreid.

Spr. uitte de bese wenschen voor de toekomst. De heer F.H. Biessels dankte den burgemeester, den wethouder en den heer Ir. Th. Rosskopf voor hun bijzondere belangstelling. Voor spr.’s vader is dit een buitengewone dag. Vijftien jaar geleden heeft zijn vader nog in het zweet des aanschijns denzelfden zanderigen stuggen bodem geploegd en deze bezaaid waarop nu spr. als zoon deze fabriek heeft kunnen vestigen. Spr. dank: veel aan de zakenenergie, den spaarzin en de paedagogische talenten van izjn vader. Spr. schetste hierna de geschiedenis van Wotana en Swift. In 1930 richtte zijn collega, de heer H. Otten, vroeger verbonden aan de Splendorfabrieken, zijn eigen schoenenbedrijf in allen eenvoud op. Hij begon in een kelder met tien arbeiders, zette het fabriekje verder door in een fabriekje aan de Groenestraat, dat voortdurend aan omvang won. In 1934 gaf hij reeds werk aan 120 arbeiders.

In tijden van crisis en depressie toen andere bedrijven ondergingen, ontwikkelde zich dit bedrijf. Veel was hier ook te danken aan de commissarissen D.Th. Jansen en W.A. v. Heijningen, die met raad en daad bijstonden. Einde 1934 trad de heer F. Biessels uit een nevenbedrijf tot de Wotana toe. De fabriek welke de naam kreeg van Swift, kreeg nieuwe afdeelingen voor fijner dames- en heerenschoeisel. Veel moeilijkheden in prijzen, leveranties, reclame moesten overwonnen worden. Ook dat lukte. Weldra wist 98½% der Nederlandsche bevolking wat het Swiftmerk op een schoen beteekende. Het was een nationaal merk geworden, dat het volle vertrouwen verwierf bij cliëntèle en winkeliers. Het getuigt wel van een bijzondere goede verstandhouding, dat de cliëntèle aan de directie fraaie geschenken aanbiedt. Moge die samenwerking zoo blijven in aller belang, vooral met  het oog op de toekomst wanneer de vrede geteekend is en wij nieuwe opbloei van onze bedrijven mogen verwachten.

Tal van sprekers uit kringen van de winkeliers en zakenrelaties voerden daarna nog het woord, waarbij de heer J. van Veggel uit Nijmegen namens de Nijmeegsche schoenwinkeliers een door den Nijmeegschen kunstenaar In den Bosch geschilderd portret aan, voorstellende den Swifthond met op den achtergrond de nieuwe fabrieksgebouwen.

De heer Biessels sprak hierna een dankwoord.” (PGNC 19/11/1940)

Een mooie luchtfoto uit de jaren 50 van het Goffertbad met daarboven de A.S.W. en de Swift fabriek is te zien op F58380 RAN.