Politiebureau Nijmegen vanaf de Snelbinder
#Nijmegen, Gebouw van de dag

Politiebureau Nijmegen van Jeanne Dekkers: Geschiedenis, Ontwerp en Toekomstplannen

Stieltjesstraat 1 Nijmegen

Politiebureau Nijmegen (oktober 2022)
Politiebureau Nijmegen (oktober 2022)

Een blauwe ruithoek staand op betonnen zuilen met daarop glazen piramides: het politiebureau van Nijmegen. Deze is gebouwd als het hoofdgebouw voor het regionale korps Gelderland-Zuid. Het is in 1994 ontworpen door Jeanne Dekkers. In de volksmond kreeg het de bijnaam ‘Wiebertje’. In 1998 is het opgeleverd.

Bovenop deze ruithoek staan glazen piramides. Naast daglicht symboliseren deze “de plaats waar de lucht een verbinding aangaat met de aarde. Het gebouw is met zijn stevige verschijning in zilver en blauw een duidelijk boegbeeld voor de politie”. Ook de kleur blauw is bepalend: Het blauw van de politie, “meer blauw op straat” en de gedachte van een blauwe pet op een sokkel.

Een van de redenen om dit gebouw in de vorm van de driehoek te bouwen was de beschikbare ruimte, afgegrensd door station, spoor en de watercentrale. En daarnaast moest het gebouw in de Spoorkuil komen. Deze heeft ze in haar ‘waarde gelaten’ door het gebouw op poten te zetten. In een Trouw interview in 1998 vertelt Dekkers over haar werkwijze: ‘Dromen en landen. Ieder project opnieuw ondergaat de architecte Jeanne Dekkers (1953) dit ritueel. “Mijn gebouwen landen op een plek, gaan daar een dialoog aan met de omgeving, maar behouden ook een zekere zelfstandigheid. Vaak zorg ik voor een ondergrond die de plek definieert en als sokkel voor het gebouw dient. Op die plek kan het gebouw vervolgens eigenzinnig en eigentijds zijn.”

Vertrek van de Mariënburg

Het voormalige politiebureau op de Mari:enburg, 27/4/1995 (Ger Loeffen via F37949 RAN)
Het voormalige politiebureau op de Mari:enburg, 27/4/1995 (Ger Loeffen via F37949 RAN)

In 1994 is het politiebureau verhuisd van de Mariënburg naar deze locatie. Dit was onderdeel van het plan Centrum2000, waarbij het oude politiebureau is verbouwd tot huisvesting voor het Archief, de Bibliotheek Gelderland Zuid en het Centrum Werk en Inkomen (CWI).

Ontstaan Spoorkuil

Politiebureau Nijmegen vanaf de Snelbinder
Politiebureau vanaf de Snelbinder

De Spoorkuil is ontstaan tijdens de aanleg van het spoorviaduct, waarbij op deze plek het zand hiervoor werd afgegraven. Het station zelf staat op de Hoedberg.

De bouw van het politiebureau en de daarnaast staande appartementen zijn de eerste resultaten van de vernieuwing van de stationsomgeving. De appartementen zijn in 1991 opgeleverd en staan op de plek van de in 1981 afgebrande HBS.

Gepland vertrek

De politie zal uit het pand vertrekken. In 2019 kocht ze het pand van Pro Persona op de Tarweweg aan. Door een reorganisatie was het het bureau aan de Stieltjesstraat te groot geworden: waar voorheen 500 mensen werkten, waren dat er na de reorganisatie nog maar 200. .Bij de reorganisatie was de politie Nijmegen opgedeeld in een team Zuid en Noord. Noord werkt vanuit de Stieltjesstraat, Zuid vanuit de Muntweg. Sinds 2019 was het bureau in de weekenden al gesloten

In 2012 hadden onderdelen van de politie het voormalige Marechaussee pand aan de Coehoornstraat, na een verbouwing, in gebruik genomen. Dit pand is in 2023 gesloopt om plaats te maken voor een geheel nieuw pand. De verwachting is dat deze in 2025 gereed is. Eind juni 2024 was er een inloopavond voor de presentatie van de plannen.

Wanneer de politie in het Pro Persona pand zal kunnen intrekken, zal een deel van de bezetting van de Coehoornstraat verhuizen naar dit kantoor. Het is de bedoeling dat het blauwe kantoor verkocht wordt.

Jeanne Dekkers

Jeannne Dekkers is in 1953 geboren in Venlo. In 1978 behaalde ze het diploma aan de Technische Hogeschool Eindhoven. Daarna ging ze werken bij EGM Archticten, waarvan zij in 1988 lid van de directie werd. In 1998 richt ze haar eigen bureau Jeanne Dekkers Architectuur in Delft op. In 2010 is ze benoemd tot hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven.

Projecten Jeanne Dekkers

Naast het politiebureau ontwierp Jeanne Dekkers onder andere ook het Voorzieningenhart in Oosterhout in 2004 en een boomkwekerij in Cuijk in 2008.

Belangrijke projecten zijn verder:

  • Brandweerkazerne Apeldoorn
  • Limburgs Museum (2000)
  • Minkema College te Woerden (2003)
  • WZI, Dienst Werk, Zorg en Inkomen te Eindhoven (2004)
  • OZW, Opleidingsinstituut voor Zorg en Welzijn van de Vrije Universiteit te Amsterdam (2006).

Monument in Politiebureau

In het bureau hangt een monument ter herinnering aan vier politiefunctionarissen die tijdens de Tweede Wereldoorlog onderdeel waren van het verzet. Zij werden op 6 juni 1944 in de duinen bij Overveen gefusilleerd. De namen van de slachtoffers luiden:
W. Beerman; B. Hendriks; A. Marcusse en H. Oolbekkink.

Een afbeelding en meer informatie is te vinden op Nationaal Comite 4 en 5 mei.

(Overige) Bronnen en verder lezen

Regionaal politiebureau Nijmegen, website Jeanne Dekkers (april 2024)

Voorzieningenhart Oosterhout Nijmegen, website Jeanne Dekkers (april 2024)

‘Weg de papieren, volg je dromen’/Gebouwen Jeanne Dekkers landen overal in Nederland, Robbert Roos in Trouw, 4-11-1998 (link april 2024)

http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/archief/article/detail/2599334/1998/11/04/Weg-de-papieren-volg-je-dromen-Gebouwen-Jeanne-Dekkers-landen-overal-in-Nederland.dhtml

September 1994, Huis van de Nijmeegse Geschiedenis (in april 2024 is tekst https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/September_1994 niet beschikbaar)

http://www.noviomagus.nl/vrijdiv13.htm

http://www.jeannedekkers.nl/media/filer_private/2011/03/17/d_jd_050601_58_kleurenvisie_in_het_licht_van_kleur_2-7.pdf (link niet meer beschikbaar, april 2024)

www2.nijmegen.nl/mmbase/…/Spoorboekje_deel_23_versie2.pdf (link niet meer beschikbaar, april 2024)

De huisvesting van het Nijmeegs Archief, Huis van de Nijmeegse Geschiedenis (link april 2024)

Jeanne Dekkers, wikipedia

https://www.gelderlander.nl/nijmegen/politie-krijgt-gloednieuw-bureau-in-nijmegen-oost-bouw-moet-in-2024-starten~a4d67efa/