De voormalige paarse boerderij, na de renovatie wit geschilderd (januari 2021)
#Nijmegen, Gebouw van de dag

Oude paarse boerderij

Bredestraat 187-191 Hees Gemeentelijk Monument

Oude paarse boerderij na renovatie (januari 2021)
Oude paarse boerderij na renovatie (januari 2021)

Jarenlang was de “onbewoonbaar verklaarde” boerderij aan de Bredestraat in gebruik als paardenstal. Daarbij had ze een opvallende, vaal paarse kleur. Sinds 2021 de het gebouw prachtig gerenoveerd.

Boerderij ouder dan 1832

De Gemeentelijke Monumentenlijst: ‘De uitmonstering van het voorhuis, met zesruits schuifvensters, geeft het boerderijtje een negentiende-eeuws karakter. De hoofdvorm van de boerderij wekt, met name door de lage gevels van het achterhuis, de indruk dat het gaat om een oudere boerderij. Op het kadastrale minuutplan uit 1832 is de boerderij reeds in zijn huidige vorm getekend, dit betekent dat de boerderij in ieder geval vóór dit jaartal is gebouwd.
De boerderij is dubbel bewoond geweest, dit is nog te zien aan het feit dat het voorhuis
een voordeur heeft in de voorgevel en een deur in de rechter zijde.”

Daarna geeft zij vervolgens een uitgebreide beschrijving van de boerderij.

Onbewoonbaar verklaard

De zijgevel van "de paarse boerderij" aan de Bredestraat 191, 1987 (Bertus van As via F13813 RAN CCBYSA)
De zijgevel van “de paarse boerderij” aan de Bredestraat 191, 1987 (Bertus van As via F13813 RAN CCBYSA)

De boerderij was jarenlang bewoond door meerdere gezinnen. In de jaren zeventig verklaarde de gemeente Nijmegen het pand onbewoonbaar. Het was daarbij de bedoeling dat de boerderij gesloopt zou worden, maar dat is er niet van gekomen.

Paardenstal

Theo Peters verbouwde de boerderij tot paardenstal, zowel de deel, het voorhuis en de inmiddels gesloopte aanbouw. Na de dood van Peters raakte projectontwikkelaar Bob van de Water in gesprek met de dochter Peters. Daarbij kwamen ze tot het  plan om de boerderij te slopen om er bungalows neer te zetten. In 2009 wees de gemeente de boerderij echter aan als gemeentelijk monument. Vervolgens kocht van de Water het pand aan voor eigen bewoning. Het duurde vervolgens 5,5 jaar voordat de renovatie gereed was. Een mooi magazine over deze verbouwing is te vinden op vakgroeppresentatie.

Waarom de was de boerderij paars?

De paarse boerderij, toen hij nog paars was en onbewoonbaar verklaard, juli 2015 (Google Streetview)
De paarse boerderij, toen hij nog paars was en onbewoonbaar verklaard, juli 2015 (Google Streetview)

Het magazine -met tevens mooie foto’s van de boerderij in het paars- verklaart ook waarom de boerderij paars geverfd was: “Toch nog even over die kleur. Hoezo was de boerderij paars? De reden is minder prozaïsch dan vaak verondersteld: rond 1980 waren er wat potten karmijnrode verf over, waarmee de boerderij toen maar is opgeschilderd. Dat de verf al snel naar paars verkleurde, bleek pas na het aanbrengen. Nu is de boerderij lichtgrijs, de kleur van de mortel. Het houtwerk staat in de grondverf. Bob en Noortje gaan nog beslissen over de definitieve kleuren. ‘Er zijn mensen die pleiten voor paars, maar dat gaat het waarschijnlijk niet worden’, zegt Bob met een grote grijns”.

Omvangrijke verbouwing van de paarse boerderij, juni 2016  (Google Streetview)
Omvangrijke verbouwing van de paarse boerderij, juni 2016 (Google Streetview)

Gemeentelijk Monument

Sinds 2007 is het een Gemeentelijk Monument. Met als waardering: “

Architectuurhistorische criteria
Hoewel het interieur van de boerderij ingrijpend is gewijzigd heeft de boerderij haar
oorspronkelijke agrarische karakteristiek goed behouden. Het is een goed en in het
exterieur vrij gaaf bewaard voorbeeld van een eenvoudige boerderij uit de achttiende of
vroege negentiende eeuw. Waardevol in het interieur is de deels bewaard gebleven
brandmuur die de scheiding tussen voor en achterhuis markeert en de restanten van de
oorspronkelijke gebintconstructie. Als zodanig heeft zij architectuurhistorische waarde.
Boerderijen met een dergelijke ouderdom komen nog slechts sporadisch voor in de
gemeente Nijmegen. Bredestraat 187-191 heeft derhalve zeldzaamheidswaarde.

Stedenbouwkundige criteria
De boerderij maakt onderdeel uit van de historisch gegroeide open bebouwing aan de
Bredestraat en verwijst naar het oorspronkelijke grondgebruik van dit gebied. Als
zodanig heeft de boerderij stedenbouwkundige waarde

Cultuurhistorische criteria

De boerderij is typerend voor de karakteristieke, agrarische bebouwing die van oorsprong veel aan de Bredestraat en Hees voorkomt en herinnert aan de agrarische geschiedenis van Nijmegen en in het bijzonder Hees. Bovendien geeft de boerderij inzicht in het bestaan op een eenvoudige boerderij in de achttiende en negentiende eeuw. Als zodanig heeft de boerderij cultuurhistorische waarde.”

Abonneren

Abonneren om de nieuwste verhalen in je inbox te krijgen.

De paarse boerderij, toen hij nog paars was en onbewoonbaar verklaard, juli 2015 (Google Streetview)
De paarse boerderij, toen hij nog paars was en onbewoonbaar verklaard, juli 2015
(Google Streetview)

(Overige) Bronnen en verder lezen

Historie van Hotel Heeslust

Waar tegenwoordig woningen staan, aan de Korte Bredestraat tegenover de kerk, was jarenlang een belangrijk middelpunt van het dorpsleven van…

Studiehuis St Jozef

Het voormalige St. Jozefklooster, Kerkstraat is oorspronkelijk gebouwd als Studiehuis voor de Priesters van het H. Hart. Het is In…

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.