In de Gecroede Boterton, plaquette Nieuwstraat (september 2024)
#Nijmegen, Centrum, Kunstwerken

Gevelsteen In de Gecroede Botterton

Raadhuisstraat 2 Centrum

In de Gecroede Boterton, plaquette Nieuwstraat (september 2024)
In de Gecroede Boterton, plaquette Nieuwstraat (september 2024)

Bij Raadhuisstraat 2 hangt een gevelsteen van “In de Gecroede Botterton”, oftewel In de Gekroonde Boterton. Oorspronkelijk behoorde deze plaquette bij een pand aan de Stikke Hezelstraat, welke in 1944 werd verwoest.

De gevelsteen “In de Gecroede Botterton” heeft daarbij op de “e” een liggend streepje, waarmee in het Latijn vaak een “n” of “m” wordt bedoeld. Tegenwoordig zou het dus waarschijnlijk “In de gekroonde boterton” zijn.

Dat komt overeen met de afbeelding van een ton en daarboven een kroon.

Weer daarboven staat het jaartal 1649. Wat de overige letters en cijfers betekenen lijkt niet duidelijk te zijn.

Hezelstraat

Oorspronkelijk behoorde de gevelsteen bij een pand aan de Stikke Hezelstraat, welke in februari 1944 werd verwoest door het bombardement.

Van Schevichaven: ““Protocollen van 26 Mei 1705 en 20 Nov. 1725 vermelden het huis van oudts genaemd de Boterton, staende aen de Hezelstraet, met nog een kamer van seker huys, staende op St. Stephens Kerckhof;” in 1768 “de Boterton aan het Groote Kerckhoff.” Het huisteeken schijnt dus oorspronkelijk in den gevel van het huis in de Hezelstraat gestaan te hebben. Gysbert van Urmondt, bekend uit “de Plooyerij”, was eigenaar van dit gebouw in 1705.”

Lederhandel Gebr. Daniëls

Lederhandel Fa. Gebr. Daniëls is de laatste gebruiker, voordat het pand in de Stikke Hezelstraat in 1944 wordt verwoest. Bij een uitbreiding in 1940 blijkt dat zij al vanaf 1875 in Nijmegen hun winkel hadden. (PGNC 2/12/1940) De eerste tot nut toe gevonden vermelding op Stikke Hezelstraat 40 is in het Adresboek 1910: dus in ieder geval hadden de Gebr. Daniëls vanaf dat jaar hun winkel op dat adres. Maar mogelijk eerder, doordat er in de loop der tijd hernummeringen hebben plaatsgevonden.

Het puin is geruimd op de hoek van de Stikke Hezelstraat met de Ganzenheuvel (links) en de Houtstraat (rechts) na het bombardement van 22 februari 1944; het bord verwijst de klanten van lederhandel Daniels naar de noodwinkel op de Korenmarkt. Nog net zichtbaar de torenvoet van de Sint Stevenskerk, 2/1944-12/1944 (F45999 RAN)
Het puin is geruimd op de hoek van de Stikke Hezelstraat met de Ganzenheuvel (links) en de Houtstraat (rechts) na het bombardement van 22 februari 1944; het bord verwijst de klanten van lederhandel Daniels naar de noodwinkel op de Korenmarkt. Nog net zichtbaar de torenvoet van de Sint Stevenskerk, 2/1944-12/1944 (F45999 RAN)

(Overige) Bronnen en verder lezen

Oud-Nijmegen’s straten, markten, pleinen, open ruimten en wandelplaatsen, Herman Diederik Joan Schevichaven, 1896

https://www.noviomagus.nl/gevsten2.htm

Kunst op Straat

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.