1953 Ziekerstraat 2/Molenstraat 5-7
In september 1953 opent Kreymborg haar nieuwe nieuwe winkel op de hoek van de Ziekerstraat en Molenstraat. Deze is herbouwd op de plek waar haar gebouw stond dat tijdens het bombardement van februari 1944 is verwoest. Dit is de laatst gevulde hoek van de 4 hoeken van de belangrijke kruising Molenstraat/Broerstaat en Ziekerstraat/Plein1944. Opvallend daarbij is, dat alle 4 ontwerpen een plat dak hebben.
Historie pand Kreymborg
Kreymborg zit sinds 1930 in Nijmegen.
Op de bovenstaande foto staat links op de hoek met rond uithangbord de oude Kreymborg winkel. Vergelijkend met de bovenste foto staat de nieuwe Kreymborg tevens op de plek van een kapper en ’t Jagershuis. Het portaaltje heeft het bombardement wel overleefd en is een restant van de verwoeste Petrus Canisiuskerk. Deze is gesloopt bij de bouw van de nieuwe Petrus Canisiuskerk oftewel Molenstraatkerk.
Nadat haar pand was verwoest, zat ze op tijdelijke plekken.
Naoorlogs gebouw door architect Kramer
Het nieuwe gebouw is ontworpen door F. Kramer van het Architectenbureau Kramer en Balabrega uit Haarlem. De aannemer was (de heer Konings van) Aann. Mij Nederland te Nijmegen.
Bij de opening schrijft De Gelderlander 25/9/1953:
“Nadat de aanwezigen in de gelegenheid waren gesteld om de directie geluk te wensen sprak de wethouder M. Duives een woord van felicitatie namens de gemeente Nijmegen. Spr. uitte zijn grote voldoening over het resultaat hetwelk op dit punt van de Stad is bereikt. Vier jaar geleden toen de fa. Voss haar gebouw tot stand had gebracht vroegen we ons af: hoe lang zal het nog duren voordat de vier hoeken compleet zijn, aldus spr. Veel besprekingen zijn aan de bouw vooraf gegaan. Spr. was zeer verheugd dat dit mooie pand thans behoorlijk aansluit aan het entree van de nieuwe stad.
De architect, de heer Kramer sprak hierna een woord van gelukwens en bood de directie een raampje aan in een van de paskamers. Het stelt de Phoenix als symbool van eeuwige verjonging.”
Kreymborg is op een later tijdstip naar de Burchtstraat verhuisd. Momenteel zit ING in het pand.
Architect F. Kramer
Zoals gezegd was F. Kramer de architect. Hij ontwierp voor Kreymborg meerdere panden: Over de architect Kramer is nog weinig te vinden, daarom wordt op deze plaats hier wat uitgebreider bij stil gestaan.
Leven
Frederik Marinus Kramer is geboren 18-5-1902 te Amsterdam en overleden na 1977. Kramer verhuisde na zijn huwelijk in 1928 naar Haarlem, Koninginneweg 46. Kramer was in de jaren 50 aanvankelijk geassocieerd met achtereenvolgens de architecten C. den Heyer en later met J.M. Balabrega. De bureau’s waren gevestigd op Kenaupark 1 en Nieuwe Gracht 76 in Haarlem.
Gevonden werken
Hieronder staan de gevonden werken weergegeven:
Voor Kreymborg:
- Verbouwing hoek Barteljorisstraat-Grote Markt, Haarlem, 1955 (Nieuwe Haarlemsche courant, 12-01-1955)
- Verbouwing met uitbreiding, Venlo, 1959 (Dagblad voor Noord-Limburg,19-03-1959)
- Grote Markt 10 Den Haag, samen met C. den Heijer, 1965- 1966; Monumentenzorg Den Haag: “Op geraffineerde wijze markeert dit gebouw de hoek van twee winkelstraten in het centrum van Den Haag: de Grote Markt en de Boekhorststraat. In de behandeling van de gevels komt de hiërarchie tussen beide straten duidelijk tot uiting: open en transparant naar de belangrijkste straat, de Grote Markt en meer gesloten naar de zijstraat. Opvallend is het fraaie spel van de volumes waaruit het pand is opgebouwd: de insnijdingen en de verspringingen maken het zeer levendig waardoor het zich uitstekend voegt in de bonte rij van historische gebouwen. Het vormt een voorbode van de diversiteit van de jaren zeventig architectuur”. Tevens een afbeelding van het pand.
- Schapenmarkt 9-15 Den Bosch, samen met C. den Heijer, 1968: “In de jaren na de Tweede Wereldoorlog werd steeds minder teruggegrepen op de historisch gegroeide waarden en kwam een vernieuwingsdrang in de architectuur tot uitdrukking.
Op het eerste oog is bij dit pand sprake van grootschaligheid. Door de invulling van de gevel en de toegepaste kleuren en materialen is hier echter een storende massaliteit voorkomen. De zichtbare gevelhoogte sluit goed aan bij de naastgelegen gebouwen. Ook de wijze waarop het dak door haar verdraaiing ten opzichte van de gevel is gerealiseerd, maakt dat dit gebouw ondanks de forse omvang toch past in de omgeving.” Architectuurgids ‘s-Hertogenbosch
Amsterdam
- winkelpui van banketbakkerij Holtkamp, Vijzelgracht 15, 1928
- schoenenzaak van de firma Huf aan de Burgemeester De Vlugtlaan 143 (ontwerp: 1957)
- schoenenzaak van de firma Hoogenbosch, Osdorpplein 41 (ontwerp ca. 1964)
Overig
- Kleiweg 22 Gouda: bouw trap naar verkoopruimte op 2e verdieping. Opdrachtgever: J.C. Raming N.V. Kramer & Balabréga 1949/1950
- In Archief van Architectenbureau G. Husslage zitten “Ontwerptekeningen in lichtdruk voor de filialen van de firma s Hoogenbosch, Kreymborg, Meyjes & Höweler, Modemagazijn Witteveen en Mundheim aan het Osdorpplein, in samenwerking met de architecten F.M. Kramer, C. den Heijer en C.J.G. van Gestel”, waarbij het op dit moment onduidelijk is (en niet verder uitgezocht) of het ontwerp van Kramer (en dan waarschijnlijk in samenwerking met den Heijer) alleen de firma Hoogenbosch betreft of ook de overige panden (waaronder een Kreymborg).
Bronnen
Cuypersbulletin: Nieuwsbrief van het Cuypersgenootschap, Vereniging en Stichting tot behoud van negentiende‐ en twintigste‐eeuws cultuurgoed in Nederland. jaargang 20 ‐ 2015 ‐ nummer 1 (Pdf)
Post 65 architectuur in Den Haag 1965-1995, Monumentenzorg Den Haag (Pdf)
https://www.bossche-encyclopedie.nl/panden/schapenmarkt%207.htm
Archief van Architectenbureau G. Husslage en rechtsvoorganger
Wonen in Nijmegen 