Op 1 februari 1904 opent de Hollandsche Ijzeren Spoorweg-Maatschappij met een bestelkantoor en een reiskantoor op Kannenmarkt No. 6. Hiervoor had de verbouwing plaats gevonden, (waarschijnlijk) door aannemer/architect Grandjean (oa in de beschrijving op Rijksmonumenten; ik heb de bouwtekening nog niet ingezien). Vanaf januari 1903 heeft het aanneemkantoor van goederen tijdelijk op Kannenmarkt no. 11 gezeten (PGNC 22/1/1903).
In een advertentie van PGNC 21/10/1890 wordt echter Kannenmarkt No. 12 genoemd (zie hierboven): “Hollandsche Ijzeren Spoorweg-Maatschappij vervoer van goederen: De Maatschappij belast zich van af 15 October e.k. met het vervoer van Bestelgoederen, Geld en Geldswaren naar alle plaatsen in Nederland, gelegen aan de lijnen der Hollandsche Ijzeren Spoorweg-Maatschappij”.
Hollandsche Ijzeren Spoorweg-Maatschappij
De Hollandsche Ijzeren Spoorweg-Maatschappij (ook geschreven als HIJSM of HSM) was op 8 augustus 1837 in Amsterdam opgericht. Het was de eerste in Nederland opgerichte spoorwegmaatschappij. De eerste lijn, van Amsterdam naar Haarlem was op 20 september 1839 opengesteld.
Nijmegen-Kleve
Ten aanzien van Nijmegen had zij op 1 juli 1886 de exploitatie van de lijn Nijmegen-Kleve overgenomen. Deze lijn was opgericht door de Nijmeegsche Spoorwegmaatschappij (NSM) in 1863, wat de eerste treinverbinding van Nijmegen was. De exploitatie daarvan was in handen van Rheinische Eisenbahn-Gesellschaft (en in 1886 kort door Preußische Staatseisenbahnen en in eigen handen).
Wikipedia: “De HIJSM kwam gaandeweg in het bezit van een meerderheidsaandeel in de NSM en bij overeenkomst van 25 maart 1907 kreeg de HIJSM het recht om het Nederlandse gedeelte van de lijn te kopen, waarvan zij in 1923 gebruik maakte. Hierop had Nijmeegsche Spoorwegmaatschappij geen bestaansrecht meer en zij ging op 1 juli 1923 in liquidatie.”
Verbouwing 1913/1914?
In het bouwdossier is een bouwtekening van november 1913 gevonden. Het is onduidelijk of deze verbouwing daadwerkelijk heeft plaats gevonden.
Opheffing 1917
Op 1 november 1917 wordt het reisbureau en bestelkantoor opgeheven als gevolg van de “fusie”. In 1917 richtte de Hollandsche Ijzeren Spoorweg-Maatschappij samen met de Maatschappij tot Exploitatie van de Staatsspoorwegen de belangenmaatschap Nederlandse Spoorwegen (NS) op. Dit zou uiteindelijk leiden tot een fusie tot de Nederlandse Spoorwegen (NS).
Als gevolg van de sluiting brengt R.T. Slagtman & Zn. haar kantoor over naar Kannenmarkt No. 11: “Het afhalen, verzenden en bezorgen van alle soorten Goederen wordt op denzelfden voet voortgezet, zoowel voor Spoor als Boot- Douane-formaliteiten- Verhuizingen”. (artikel en advertentie in PGNC 27/10/1917).
Ook Van Gend & Loos adverteert naar aanleiding van de sluiting. Ook daar is het mogelijk goederen af te halen: “orders voor het, van wege de Spoorweg-Maatschappijen ambtshalve, afhalen van Bestel, Ijl- en Vrachtgoederen”. Daarbij schrijft zij over het aannemen van goederen: “behalve door het station, slechts worden aangenomen door de Factorij Van Gend & Loos, H. Colignon & Cie., Kannenmarkt No. 9”. (PGNC 3/11/1917)
Vervolg Slagtman
Er is niet uitgebreid gezocht naar het vervolg van Slagtman.
Op 15-7-1931 verhuist het bedrijf naar Mariënburg 23-24 (PGNC 10/7/1931).
Op 2-6-1933 staat een advertentie dat op 8 juni een Buitengewone Algemeene Vergadering van Aandeelhouders wordt gehouden. (De Gelderlander 2/6/1933). Heeft het faillissement van H.R.J. Slagtman, koopman er iets mee te maken? (De Gelderlander 8/8/1933) In ieder geval staat in De Gelderlander 26/1/1934 een advertentie: “Voor verhuizingen Slagtman & Co. N.V. Onder Directie van J. Hunink” Waarbij het adres nog adres Marienburg 23-24 is.
Vervolg Kannenmarkt 6
De H.IJ.M.S is tot 1929 eigenaar geweest van het pand, welke zij waarschijnlijk heeft verhuurd.
In 1918 is er waarschijnlijk een bouwvergunning afgegeven (archiefnummer 1335, inventarisnummer 15877).
Rijwielreparatie Kersten
De eerste nieuwe gebruiker van het pand lijkt rijwielwinkel Jan Kersten te zijn. De tot nu toe eerst gevonden advertentie is van De Gelderlander 19/4/1919.
Aurora
In De Gelderlander 14/7/1920 is er nog een advertentie van Kersten gevonden. Daarna is de eerstgevonden advertentie die van Ind. Handelsonderneming “Auroro”, eveneens in rijwielen. Of dit een andere naam voor de zaak van Kersten is of een nieuwe onderneming, is nog niet duidelijk. In ieder geval op De Gelderlander 27/5/1922 nog een advertentie van Aurora.
W. Janssen & Zn.
De volgende gebruiker die bekend is, is W. Janssen & Zn., een groente en fruithandel. De eerstgevonden advertentie is uit De Gelderlander 3/5/1924.
J. Groenen
De volgende advertentie is van J. Groenen, eveneens een groent- en fruithandel in De Gelderlander 3/11/1928.
Hij koopt hij het pand van de N.V. Hollandsche Ijzeren Spoorweg Maatschappij op 2-5-1929 (verwijzing actenummer 425, archiefnummer 1202, inventarisnummer 23 met dank aan het RAN voor het scannen van de acte).
“J.P. Groenen, Groente- en fruith.” komt op dit adres voor in de Adresboeken van 1934, 1936, 1938, 1940. In 1948, 1951 is het “grossier levensmiddelen”.
Ready Puddingfabriek
Onder andere in De Gelderlander 31/12/1940 en De Gelderlander 1/12/1941 verschijnen er tevens advertenties van de “Ready Puddingfabriek” op dit adres. De eerstgevonden advertentie van Ready is van De Gelderlander 20/7/1938, maar het is onbekend of de Karrenmarkt 6 toen al de locatie was.
Verkoop aan gemeente?
In November 1956 blijkt J.P. Groenen overeenstemming te hebben bereikt over de verkoop een winkel met twee bovenwoningen, gelegen aan de Kannenmarkt 6 aan de gemeente. De gemeente heeft plannen tot uitbreiding van het Waaggebouw, “met het oog waarop ook de drie belendende panden reeds zijn aangekocht.” De heer Groenen wil dit perceel verkopen voor f11.500,-. (De Gelderlander 14/11/1956)
Of de verkoop is daadwerkelijk heeft plaatsgevonden is niet bekend. In ieder geval is er geen sprake van een uitbreiding van het Waaggebouw geweest en bestaat het pand nog steeds.
Keurentjes
De eerstgevonden vermelding van Keurentjes is in het Adresboek van 1959. Dan komen “E.T., rijw.m.” (rijwielmonteur) en “M. rijw. handelaar” op dit adres voor. In ieder geval komt er in het Adresboek 1971 nog een E.T. Keurentjes en elders “Keurentjes en Zn. M.” voor op Kannenmarkt 6.
Vervolg
Er is nog niet uitputtende onderzocht wat het vervolg is geweest.
Kunstcentrum
In ieder geval zat in de loop van de jaren 80 een kunstcentrum, onder andere is bij het RAN een affiche te vinden voor de aankondiging van de tentoonstelling van de gouaches van Anton Coppens, van 10 tot 18 november 1984.
Ook heeft het Architectuur Centrum Nijmegen een tijdlang gebruik gemaakt van het pand.
Bairro Alto
Inmiddels zit al weer jarenlang Koffiebar Bairro Alto op deze locatie.
(Overige) Bronnen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Maatschappij_tot_Exploitatie_van_Staatsspoorwegen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nijmeegsche_Spoorwegmaatschappij
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hollandsche_IJzeren_Spoorweg-Maatschappij
Wonen in Nijmegen 