Albert Heijn Burchtstraat

1934 Burchtstraat 53 (huidig)

In 1934 verhuist Albert Heijn van de winkel op de “hoek Burchtstraat-Stokkumsestraat” naar het verbouwde pand op de Burchtstraat, met huidig nummer 53. De winkel werd tijdens het bombardement verwoest en zou een nieuwe, moderne voorgevel krijgen. Het gebouw is echter al veel ouder dan de 20e eeuw: het is in ieder geval bekend in de 14e eeuw en zal vanwege de aanwezigheid van middeleeuwse resten op de monumentenlijst worden geplaatst.

Vooraf, 1895: Muziekhandel Polak

Voordat Albert Heijn zich in dit pand vestigde, was het de muziekhandel van Philip Polak. Hij  had vanaf 1895 hier zijn winkel gehad, nadat hij uit de Augustijnenstraat was verhuisd.

“Nijmegen, 19. November.

Al weder is in de Burchtstraat een nieuw magazijn geopend en wel dat van den heer Philip Polak, die zijn uitgebreiden muziekhandel van de Augustijnenstraat naar de Burchtstraat No. 35 heeft overgebracht. Behalve een groot assortiment piano’s, orgels en strijkinstrumenten vindt men in dit magazijn een groote collectie muziek, verder speeldoozen in alle genres, snaren, enz. Ook voor de St.-Nicolaas zijn een aantal fantasie-artikelen met muziek voorhanden, die zeker vele koopers zullen vinden. De heer Polak had stellig geen beteren stand voor zijn handel kunnen vinden. Wij hopen, dat spoedig alle muziekbeoefenaars uit Nijmegen en de omstreken den weg naar zijn magazijn zullen weten te vinden.” (PGNC 20/11/1895)

1934: verbouwing en verhuizing van Albert Heijn

De opening

De Gelderlander over de opening in oktober 1934:

“Albert Heijn.

Hedenmiddag werd de nieuwe winkel Albert Heijn in de Lange Burchtstraat 21 geopend.

Het is een opvallende overgang van een eenvoudigen winkel op den hoek Lange Burchtstraat-Stokkumstraatje, nu naar het kapitale pand, waarin eerst de muziekhandel der firma Polak was gevestigd.

De architect der firma Albert Heijn heeft de pui grondig veranderd en er zoo’n frisch uitzicht aan gegeven, dat de Lange Burchtstraat er op vooruitgegaan is.

Het is een lust in den nieuwen winkel rond te kijken- eerst nu komen de A.H.-artikelen tot volle recht.

Het doel der firma Albert Heijn is de beste kwaliteiten te leveren tegen langst mogelijken prijs.

Zij wordt daartoe in staat gesteld doordat de meeste artikelen in eigen fabrieken klaar gemaakt en verpakt worden te Zaandam, waar ook de contrôle is op alle artikelen, welke naar de A. Heijn-winkels- ongeveer tweehonderd in het land- gaan.

In Zaandam is gevestigd een koek- en banketfabriek, een cacao-chocoladefabriek, een biscuitfabriek en een voor suikerwerken.

Verder zijn in Zaandam ingericht eigen koffiebranderijen, een theemeleerinrichting en eigen afdeelingen voor het reinigen en sorteeren van peulvruchten en zaden.

In totaal werken er in Zaandam ongeveer 600 arbeiders in de A. Heijn-fabrieken.

De eerste A. Heijn-winkel werd te Oostzaan geopend: nu bijna een halve eeuw geleden- thans bezit Albert Heijn over het geheele land 200 winkels. De eerste fabriek der uitgebreide A. Heijn-industrie werd 40 jaar geleden gebouwd.

Wij zijn hier voor een industriëele onderneming van groot formaa.

De verbouwing te Nijmegen werd uitgevoerd naar eigen A. Heijn-architectonisch ontwerp door de firma Brand alhier.

De firma Ruikes verzorgde de electriciteitsvoorziening en de firma Bökkerink het frissche schilderwerk.

Door bemiddeling van de heer N.S. Verbeek, makelaar, werd indertijd het pand van de firma Polak aangekocht voor de firma Albert Heijn.” (De Gelderlander 31/10/1934)

Bombardement februari 1944

Tijdens het bombardement van 22 februari 1944 raakte Albert Heijn en de panden daaromheen beschadigd. Maar niet totaal verwoest, zoals zoveel panden. In 1944 vindt de heropening van de winkel plaats.

Een foto uit 1953 is te zien op GN1786.

1957: Verbouwing Albert Heijn naar 1 open ruimte

In het Bouwdossier zijn 2 dossiers te vinden uit 1957: een met “Veranderen winkelpand” met datum 3-4-1957 en 1 met “Wijzigen bouwen winkelpand” met datum 11-12-1957. Afgaande op dit dossier lijkt dat het pand na 1934 niet meer is gewijzigd (een andere mogelijkheid is echter dat Albert Heijn in 1944 een noodverbouwing heeft laten uitvoeren). Ook de weergegeven indeling is die van 1934. Wanneer de bestaande toestand wordt vergeleken met de foto uit 1953, GN1786, zijn er toch afwijkingen te zien. De meest opvallende is dat de bogen boven de ramen op de eerste verdieping zijn verdwenen.

De wijziging in het bouwdossier van 1957 lijkt vooral technische uitwerkingen te betreffen. Ook hier is het Bouwbureau van Albert Heijn N.V. Zaandam de architect.

In ieder geval is het pand in 1960 nog een Albert Heijn, zie de foto: F15447.

Vervolg

Er is verder niet uitputtend onderzocht wat de geschiedenis van het pand daarna is geweest.

In 1983 vindt de verbouwing van het pand plaats voor Gebr. Voss naar ontwerp van Keijsers interieurs en timmerwerken b.v. Daarbij is het opvallend dat ook bij de “bestaande toestand” de verdiepingen lijken op de huidige situatie met strakke, rechthoekige ramen; terwijl op de bouwtekening uit 1957 nog ramen met bogen waren ingetekend.

Daarnaast heeft in ieder geval in 1994 en 2009 een verbouwing aan de voorgevel plaats gevonden (die -ook al betreft het openbare documenten- hier vanwege privacy niet verder zullen worden behandeld).

Middeleeuws pand, gemeentelijke monumentenlijst

Tegenwoordig (april 2024) zit het Kruidvat in pand. De geschiedenis van dit gebouw gaat echter veel verder terug dan de 20e eeuw. Het huis is al bekend in de 14e eeuw.

Middeleeuws huis

Omroep Gelderland: “een groot 14e eeuws huis, mogelijk in de vorm van een stadskasteel, dat later onder meer de roemruchte 16e-eeuwse taveerne Rodeburcht huisvestte. Later bood het pand onderdak aan de verzameling Romeinse oudheden van Mr. Johan In de Betouw. In het tot in den treure verbouwde pand bevinden zich nog bouwkundige resten uit vele eeuwen, aldus de gemeente Nijmegen.”

Op gemeentelijke monumentenlijst

In 2015 is het een van de 10 gebouwen die op de gemeentelijke monumentenlijst zullen worden geplaatst. De procedure om het gebouw op de monumentenlijst te krijgen is het gevolg van de in 2010 vastgestelde bouwhistorische waardenkaart van Nijmegen. Hierop is alle belangrike hsitorische bebouwing ingetekend. Het gaat dan niet alleen om de voorgevel, maar ook om bouwkundige resten in de rest van het pand.