Schikgodinnen beeld Oscar Goedhart Hertogplein

1974 Hertogplein Centrum

Oscar Goedhart maakte in 1974 de sculptuur Schikgodinnen. Deze staat op het Hertogplein. De 3 schikgodinnen bepalen samen de levensloop van een mens. Het bijzondere aan dit werk is dat de godinnen zittend, elkaar steunend met de rug zijn weergegeven.

Schikgodinnen in de Griekse mythologie

De 3 schikgodinnen zijn de 3-voudige vorm van de godin Moira in de hoedanigheid van menselijke lotsbestemming. Daarmee wordt vorm gegeven aan het idee van de godin als schepper, handhaver en vernietiger. De draad is het symbool van het leven/de levensloop (Moira is verwant aan het Griekse “moros””, wat lotsbestemming betekent).

De schikgodinnen zijn:

• Klotho (“de spinster”, die de levensdraad spon)
• Lachesis (“de verdeelster”, die de draad afmat en aldus besliste hoelang iemand nog te leven had)
• Atropos  (“de onafwendbare”, die iemands draad afknipte als zijn tijd gekomen was)

Wat zie ik: het bijzondere van de ruggen aan elkaar

Hoewel ik geen kunstexpert ben:

Heeft Goedhart de attributen meegegeven? Ik kan ze momenteel niet herkennen, maar mogelijk liggen de attributen in hun schoot. 2 van de 3 figuren houden elkaars hand vast. De drie lijken elk hun eigen gezichtsuitdrukking te hebben.

Een willekeurige zoektocht naar afbeeldingen van schikgodinnen op google (probeer het zelf) leert dat dit aansluit bij de gangbare manier van afbeelden: de 3 schikgodinnen zitten of staan -meestal keurig- op een rij, waarbij Klotho begint (links) met de draad. Zij geeft ‘m door aan Lachesis (midden) De derde op rij is Atropos, die al dan niet de draad vasthoudt, maar waar het al wel duidelijk is dat ze met haar schaar de draad door gaat knippen.

Wat Goedhart anders doet is dat de schikgodinnen met de ruggen tegen aan elkaar zitten. Dat schept niet alleen een verbondenheid die de reguliere weergave niet heeft: door hun zittende houding hebben de drie elkaar nodig om in evenwicht te blijven.

Oscar Goedhart

Meer over de kunstenaar Oscar Goedhart in het artikel over de afsluitpaal:

Locatie

Het was voor het beeld belangrijk dat zij van alle kanten goed zichtbaar is. Er is verder met binding met de locatie. KOS https://kos.nijmegen.nl/overzicht-kunstwerken/: “In de jaren zeventig en tachtig spelen vooral esthetische motieven een rol bij het bepalen van een geschikte plek voor een kunstwerk. ‘De stad als museum’ was het motto uit deze periode. Dat is ook te herkennen in het kunstopdrachtenbeleid van die tijd.” Bovendien is in 2008 een paar meter naar het noorden verplaatst bij de herinrichting van het Hertogplein.