Maasplein: Geschiedenis en Vergroening

Het huidige Maasplein lag in de Romeinse stad Ulpia Noviomagus. Er zijn dan ook 2 tempels gevonden. De Romeinse resten zijn inzichtelijk gemaakt. In 1921 werden hier 314 arbeiderswoningen gebouwd, waarvan inmiddels een deel in de jaren 90 is vervangen door nieubouw. Om het plein een minder stenig aanzicht te geven, is het in 2019 vergroend.

Romeinen

Het Maasplein ligt binnen de Romeinse stad Ulpia Noviomagus. Bij archeologische opgravingen zijn op het Maasplein 2 Romeinse tempels gevonden.  Een was gewijd aan de godin van voorspoed Fortuna, de ander aan Mercurius, god van de Handel. Op deze plaats is veel handel gedreven, vandaar dat deze tempels waarschijnlijk juist aan deze 2 goden zijn gewijd. Daarbij betekent Noviomagus “Nieuwe Markt”.

Handelaren brachten in de tempels offergaven. Bijvoorbeeld voor een gunstige overeenkomst of veilige handelsreis. Als offergaven zijn bij opgravingen delen van stenen altaren, godenbeeldjes en verkoolde resten van zaden en pitten van pijnboom, dadels en vijgen gevonden. Daarnaast komen botten voor van rund, schaap of geit en verschillende soorten vis.

Waarschijnlijk zijn bij de grote stadsbrand van 180 na Christus ook de tempels verloren gegaan. Deze zijn niet meer herbouwd. Er zijn geen vondsten uit de derde eeuw gevonden.

Badhuis

De Romeinse stad had ook een badhuis, deze is te vinden op het huidige Honig-complex.

1921: 314 arbeiderswoningen Woningvereeniging Nijmegen

In 1921 werden in de omgeving van het Maasplein 314 arbeiderswoningen gebouwd door de Woningvereeniging Nijmegen, het latere Portaal.

Op 5 augustus 1922 ging het badhuis open. Deze werd beheerd door de Woningvereeniging, waarbij de gemeente Nijmegen eventuele tekorten aanvulde. Het badhuis sloot in 1975. Lees hier over het Badhuis met een artikel uit de Gelderlander uit 1922 naar aanleiding van de opening:

De huizen en het Badhuis zijn vanaf het jaar 1994 gesloopt.

Inrichting plein

Als herinnering aan de Romeinen en om een beeld te geven hoe de tempels er uit hebben gezien is op het Maasplein een podium gebouwd. Daarvoor is een brede trap met vier treden. Op het podium staan 4 zuilen en een bronzen informatiebord.

De contouren van de tempels en stadsvilla zijn evenals de andere Romeinse vondsten met klinkers aangegeven.

Vergroening

Rond 2019 begon het idee te leven om het stenige plein te vergroenen. Behalve de beleving van het plein te verhogen bestond ook de behoefte aan vergroening ook om bij te dragen om de hitte in de stad tegen te gaan en regenwater beter te laten weglopen.  In het kader van Operatie Steenbreek: Stenen eruit, groen erin! Is 2100 m2 -omgerekend zouden dit 23.000 stoeptegels zijn- aan steen en asfalt vervangen door groen. Gemeente en bewoners hebben nagedacht hoe ze het plein konden vergroenen. Daaruit ontstond het idee om het plein beplanten met planten die de Romeinen zelf in hun tuin hadden staan. Zoals kastanje, rozen, hazelaar en moerbei. Daarmee is het plein ook een voorbeeld hoe historie en groen elkaar kunnen versterken.

Op 14 juni 2019 vond de opening plaats.

Bronnen

Tempelcomplex op het Maasplein, Huis van de Nijmeegse geschiedenis

Maasplein, De Wester Een leuk artikel over heden en verleden, met interviews met bewoners

Maasplein van asfalt naar Romeins groen, De Bastei

Maasplein of Maasstraat, Waterkwartier of Biezen, Rob Essers

Eerste stappen in de strijd tegen hitte en hoosbui, AD

Cultuurhistorische visie Waterkwartier